6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, ticari işletmenin bir bütün olarak devredilmesine imkân tanıyan bir düzenleme getirmiştir. Kanun koyucunun bu tercihi devir işlemlerini kolaylaştırmayı, işlem maliyetlerini azaltmayı ve tarafların sözleşme serbestisi çerçevesinde beklentilerine uygun bir yeniden yapılandırma yoluna gitmelerine olanak tanımayı hedeflemektedir. Bununla birlikte TTK, ticari işletme devri gibi karmaşık bir işlemi oldukça sınırlı şekilde düzenleyerek genel hükümlere geniş bir uygulama alanı bırakmıştır. Ticari işletme devrinin borçlar hukuku, icra hukuku ve iş hukuku gibi çeşitli alanlarla olan bağlantısı da dikkate alındığında, ticari işletme devri yapmak isteyen taraflar birçok belirsizlik ile karşılaşmaktadırlar. Bu çalışma TTK ile getirilen yeni sistemi inceleyerek, söz konusu belirsizliklere mümkün olduğunca yanıt vermeye çalışmaktadır. Bu açıdan gerek hukuk uygulamacılarına gerekse akademisyenlere faydalı olması umudu ile hazırlanmıştır.(TANITIM YAZISI)

İçindekiler

Giriş
A. Konunun Önemi
B. Konunun İncelenme Şekli
C. Konunun Sınırlanması

I. Devir Konusu Olarak Ticari İşletme
A. Genel Açıklama
B. Ticari İşletmenin Unsurları
1. Bir İşletmenin Varlığı
a. Genel Açıklama
b. Bir Faaliyet Olarak İşletme
c. Bir Organizasyon Olarak İşletme
d. Malvarlığı Boyutuyla İşletme
e. Ticari İşletmenin Farklı Görünümleri Bakımından Ara Değerlendirme
2. İşletmenin Gelir Sağlamayı Hedef Tutmak Amacıyla İşletilmesi
3. İşletmenin Ölçeğinin Esnaf İşletmesi Sınırını Aşması
a. Esnaf Kavramına İlişkin Açıklamalar
b. Kararname ile Getirilen Sistem ve Değerlendirilmesi
4. Devamlılık
5. Bağımsızlık

II. Ticari İşletme Devrinin Benzer Kavramlardan Ayrılması
A. Ticari İşletme Devri Tanımı ve İlgili Hükümler
1. Ticari İşletme Devrinin Tanımlanması
2. Ticari İşletme Devri Bakımından İlgili Mevzuat
B. Ticari İşletme Devrinin Benzer Kavramlardan Farkı
1. Malvarlığının Devri
a. Genel Olarak
b. Malvarlığı Devrinin Uygulama Alanı
c. Ticari İşletme Devri-Malvarlığı Devri Ayrımı
d. Malvarlığı Devrinin Sonuçları
2. İsviçre Birleşmeler Kanunu Uyarınca Malvarlığı Devri
a. İsviçre Birleşmeler Kanunu Malvarlığı Devri Hükümleri Hakkında Genel Açıklama
b. Türk Hukuku İle Benzerlikleri
c. Ticari İşletme Devri ile Farklılık
3. Bölünme
a. Bölünme Kavramı ve Bölünmenin Türleri
b. Bölünme İşlemi İle Ticari İşletme Devrinin Ortak Yönleri
c. Bölünme ile Ticari İşletme Devri Arasındaki Farklar
4. Birleşme
a. Birleşme ile Ticari İşletme Devrinin Ortak Yönleri
b. Birleşme ile Ticari İşletme Devri Arasındaki Farklar
5. Ticari İşletmenin Bir Ticaret Şirketi İle Birleşmesi
6. Ticari İşletmenin Ticaret Şirketine Dönüşmesi
7. Ticaret Şirketinin Ticari İşletmeye Dönüşmesi
8. İşyerinin Devri
a. İşyeri Kavramı ve İşletme Kavramından Ayrılması
b. İşyeri Devri ile İşletme Devri Kavramları Arasındaki Farklılık
C. Ticari İşletme Devrinin Uygulama Alanı

III. Ticari İşletmenin Devredilmesi
A. Devir Sözleşmesi
1. Sözleşmenin Konusu
2. Sözleşmenin Hukuki Niteliği
a. Malvarlığına Yaptığı Etkiye Göre
b. Asli Edim Yükümlülüğüne Göre
3. Ticari İşletme Devrinin Kapsamının Belirlenmesine İlişkin İlkeler
a. Malvarlığı Unsurunun Devredilebilir Nitelikte Olması Zorunluluğu
b. Devredilecek Malvarlığı Unsurunun Bir Ticari İşletmeye Dahil Olması Zorunluluğu
c. Devir Kapsamı Belirlenirken Ticari İşletmenin Bütünlüğünün Korunması Zorunluluğu
d. Devir Kapsamının Belirlenmesi Yöntemine İlişkin Değerlendirmemiz
4. Devir Sözleşmesinde Karşı Edim
5. Sözleşmenin Tarafları
6. Ticari İşletme Devir Sözleşmesinde Temsil
a. Genel Olarak
b. Tacir Yardımcıları Bakımından
7. Devir Sözleşmesinin Şekli
a. Genel Açıklamalar
b. Şekil Şartının Devredilen Malvarlığı Unsurlarından Bağımsız Olması
c. Devrin Nitelikli Şekle Tabi Olduğu İstisnai Haller
d. Şekil Şartına Aykırılığın Sonuçları
B. Ticaret Siciline Tescil
1. Tescilin Hukuki Niteliği
a. Tescilin Açıklayıcı-Kurucu Etkisi
b. Tescilin Sebebe Bağlılığı-Sebepten Soyutluğu Sorunu
2. Tescil İşleminin Yapılması
a. Tescil Talebinde Bulunacak Kişiler
b. Tescil Bakımından Özellikli Hususlar
C. İlan
1. İlanın Yapılışı
2. İlanın Hukuki Niteliği
3. İlanın Hukuki Sonuçları
a. Borçların Devri ve Devredenin Müteselsil Sorumluluğu
b. Devrin Üçüncü Kişilere Bildirilmesi

IV. Ticari İşletme Devrinde Aktiflerin Geçişi
A. Aktiflerin Geçişinde Hâkim İlke: Kısmi Külli Halefiyet İlkesi
1. Halefiyet Kavramı ve Türleri
2. Külli ve Cüz'i Halefiyet Kavramlarının Ticari İşletme Devrinde Yetersizliği
3. Kısmi Külli Halefiyet Kavramı
4. Kısmi Külli Halefiyetin Emrediciliği Sorunu
B. Özel Olarak Bazı Malvarlığı Unsurlarının Devri
1. Taşınmaz Mülkiyetinin Geçişi
a. Kısmi Külli Halefiyet Kapsamında Tescilsiz İktisap
b. Tapu Sicilinde Tescil ve Ticaret Sicili ile Tapu Sicili Arasında İşbirliği
c. Tescilsiz İktisap Karşısında Tapu Siciline Güvenen Üçüncü Kişilerin Durumu
2. Ticaret Unvanının Devri
a. Ticaret Unvanı Kavramı ve Ticari İşletmedeki Rolü
b. Ticari İşletme Yoluyla Ticaret Unvanının Devri
3. İşletme Değeri
a. İşletme Değeri Kavramı
b. Müşteri Çevresinin Devri ve Rekabet Yasağı
4. Anonim Şirket Paylarının Geçişi
a. Anonim Şirket Paylarının Ticari İşletmeye Dahil Olması Sorunu
b. Anonim Şirket Paylarının Devredilmesine Dair Genel Açıklamalar
c. Payları Devralanın Pay Sahipliğini İspat Etmesi Sorunu
d. Ticari İşletme Devrinin Bağlı Nama Yazılı Payların Devrine Etkisi
5. Limited Şirket Paylarının Geçişi
a. Devir Sözleşmesi Bakımından
b. Payların Devrinin Gerçekleştirilmesi İşlemi Bakımından

V. Ticari İşletme Devrinde Borçların Üstlenilmesi ve Sonuçları
A. Borcun Devri Kavramı ve Ticari İşletme Devrine İlişkin Özel Düzenleme
B. TBK m.202 Uyarınca Devrin Hukuki Niteliği
C. TBK m.202'nin Uygulama Alanı
D. Borçların Devrinde Taraf İradelerinin Etkisi
1. Borçların Devrini Zorunlu Kabul Eden Görüş (Teminat Teorisi)
2. Borçların Tamamının Kapsam Dışı Bırakılabileceği Görüşü (İrade Serbestisi Teorisi)
3. Değerlendirmemiz
a. Pozitif Hukuk Bakımından Gerekçelerimiz
b. Hukuk Politikası Bakımından Değerlendirme
c. Ara Sonuç
E. Devredilecek Borçların Kapsamının Belirlenmesi Sorunu
1. Genel Açıklamalar
2. Devredilecek Borçların Ticari İşletmeye Dahil Olması Gerekliliği
3. Borçların Devre Dahil Sayılması Esası
4. Borcun Devir Kapsamı Dışında Bırakıldığının Alacaklılara Bildirilmesi Gerekliliği
5. Devir Kapsamının Belirtilmesinde Hata
F. Borçların Geçiş Anı Sorunu
G. Borçların Devrinin Sonuçları
1. Devralan Bakımından
2. Devreden Bakımından
3. Devreden ve Devralan Arasındaki İlişki Bakımından
4. Borcun İfası İçin Teminat Vermiş Kişiler Bakımından
5. Alacaklılar Bakımından
a. Ticari İşletme Devri Kapsamında Devredilen Borç Bakımından Alacaklı Koruması
b. Devredenin Ticari İşletme Devri Kapsamında Olmayan Borçları Bakımından Alacaklı Koruması
c. Alacaklı Korumasının Genişletilmesi Yönündeki Görüşler
H. Ticari İşletme Devri Sözleşmesinin Geçersizliğinin Borçların Devrine Etkisi
1. Borçların Devrinin Devir Sözleşmesinin Geçerliliğine Bağlı Olması
2. Borcun Devrinin Geçersiz Olmasına Bağlanan Sonuçlar

VI. Ticari İşletme Devrinde Sözleşmelerin Geçişi
A. Genel Olarak Sözleşmelerin Geçişi
1. Sözleşmenin Devri Kavramı ve Ticari İşletme Devri Bakımından Önemi
2. Sözleşmeden Doğan Hak ve Borçların Aynı Kişiye Devredilmesi Halinde Sözleşmenin Devredilip Devredilmediği Sorunu
3. Ticari İşletmenin Devrinin Sözleşmelerin Devrine Etkisi
a. İsviçre Birleşmeler Kanunu Uyarınca Malvarlığı Devrinin Sözleşmelerin Devrine Etkisi
b. Türk Hukukunda Ticari İşletme Devri ile Sözleşmelerin Devredilmesi Hakkındaki Görüşler
c. Değerlendirmemiz
4. Ticari İşletmenin Devri Yoluyla Sözleşmelerin Devredilebilmesi İçin Gerekli Koşullar
a. Sözleşme Ticari İşletme Devri Kapsamında Olmalı
b. Sözleşmenin Devri Yasaklanmamış Olmalı
B. Bazı Özel Sözleşme Türleri Bakımından Özel Düzenlemeler
1. Taşınmaza İlişkin Kira Sözleşmelerinin Geçişi
a. Kira Sözleşmelerinin Devrine İlişkin Genel Açıklamalar
b. Ticari İşletmenin Devrinde Kiracılık Hakkının Geçişi
c. TTK m.11 f.3 Uyarınca Kira Sözleşmesinin Devrinde Kiraya Verenin Korunması
2. İş Sözleşmelerinin Geçişi
a. İş Sözleşmelerinin Geçişi Bakımından Genel Açıklamalar
b. İş Sözleşmelerinin Zorunlu Geçişi
c. Devredilecek Sözleşmelerin Belirlenmesi
d. İş Sözleşmesinin Devrinin İşçinin Haklarına Etki Etmemesi
e. Devir Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshedilmesi Sorunu
f. Devreden ve Devralanın Müteselsil Sorumluluğu
Sonuç

Kaynakça