Çalışmanın konusunu 12.01.2011 tarihli 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md.113 düzenlemesi uyarınca topluluk davalarının hukukumuzda uygulanması oluşturmaktadır. Bu kapsamda topluluk davalarının esas dava şartı olan kolektif hukuki yarar kavramı ayrıntılı olarak incelenerek nitelikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda Kıta Avrupası Hukuk sisteminde yer alan ülkeler bakımından konunun karşılaştırılmalı olarak incelenmesine gayret edilerek tespit edilen sonuçlar doğrultusunda Türk Hukukunda mevcut sistemin etkin bir şekilde uygulanıp geliştirilmesi için de lege feranda olarak önerilerde bulunulmaya gayret edilmiştir.(TANITIM YAZISI)
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
KOLEKTİF HUKUKİ YARAR KAVRAMI VE KOLEKTİF HUKUKİ YARARI SAĞLAMAYA YÖNELİK YÖNTEM OLARAK TOPLULUK DAVALARINA GENEL BAKIŞ
I. Kolektif Hukuki Yarar Kavramı
A. Genel Olarak Hukuki Yarar
B. Kolektif Hukuki Yarar Kavramının Tanımı ve Nitelikleri
1. Kolektif Hukuki Yarar Kavramına İlişkin Çeşitli Tanımlar
2. Kolektif Hukuki Yararın Nitelikleri
3. Kolektif Hukuki Yararı Sağlamaya Yönelik Yöntemler
4. Kolektif Hukuki Yararı Sağlamaya Yönelik Yöntemler Arasındaki Temel Farklılıklar
5. Kolektif Hukuki Yarar Kavramının Doğuşu ve Gelişimi
II. Kolektif Hukuki Yararı Sağlamaya Yönelik Yöntemlerden Topluluk Davalarına Genel Bakış
A. Topluluk Davalarının Hukuki Niteliği
B. Topluluk Davalarının Genel Özellikleri
C. Topluluk Davalarının Amacı
1. Usul Ekonomisi ve Hukuk Güvenliği
2. Adalete Erişim
3. Önleyicilik
D. Avrupa Birliği ve Bazı Ülke Düzenlemelerinde Topluluk Davaları
1. Avrupa Birliği Düzenlemeleri
2. Bazı Ülke Düzenlemelerinde Topluluk Davaları
İKİNCİ BÖLÜM
TOPLULUK DAVALARININ MEDENİ USUL HUKUKUNDA İLİŞKİLİ OLDUĞU İLKELER VE TÜRK HUKUKUNDAKİ BAŞLICA UYGULAMALARI
I. Topluluk Davalarının Medeni Usul Hukukunda İlişkili Olduğu İlkeler
A. Tasarruf İlkesi
B. Taraflarca Getirilme İlkesi
C. Hukuki Dinlenilme Hakkı
1. Genel Olarak
2. Hukuki Dinlenilme Hakkı Sahibi
II. Topluluk Davalarının Türk Hukukundaki Başlıca Uygulamaları
A. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Madde 26/II Düzenlemesi
1. Sendika ve Konfederasyonların Kolektif Niteklikli Dava Hakları
2. Sendikaların Üyelerini Temsilen Bireysel Nitelikli Dava Hakları
B. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 73/VI ve Madde 77/I Düzenlemeleri
C. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Madde 56/III Düzenlemesi
D. 2872 sayılı Çevre Kanunu Madde 3/a ve Madde 30/I Düzenlemeleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU'NA GÖRE TOPLULUK DAVALARININ ŞARTLARI, USUL HUKUKU BAKIMINDAN ÖZELLİK ARZ EDEN HÜKÜMLERİ VE KESİN HÜKÜM ETKİSİ
I. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na Göre Topluluk Davalarının Şartları
A. Dernek veya Diğer Tüzel Kişiler Tarafından Açılmış Olması
1. Dernekler
2. Diğer Tüzel Kişiler
B. Dernek veya Tüzel Kişiliğin Statüsü Çerçevesinde Açılmış Olması
C. Kolektif Hukuki Yarar Çerçevesinde Açılmış Olması
D. Kanunda Belirlenen Talepler ile Açılmış Olması
1. İlgililerin Haklarının Tespiti Talebi
2. Hukuka Aykırı Durumun Giderilmesi Talebi
3. Gelecekteki Hakların İhlal Edilmesinin Önüne Geçilmesi Talebi
E. De Lege Feranda Olarak Tazminat Talepli Topluluk Davaları
1. Tazminat Talebine Konu Olabilecek Zararın Türü ve Görünüm Biçimleri
2. Tazminat Talebine Konu Olabilecek Zarar Miktarının Belirlenmesi ve Dağıtılması
II. Topluluk Davalarının Usûl Hukuku Bakımından Özellik Arz Eden Hükümleri
A. Görevli ve Yetkili Mahkeme
B. Taraflar
1. Taraf Kavramı
2. Dava Takip Yetkisinin Topluluk Davaları Bakımından Arz Ettiği Özellikler
3. Taraf Kavramı ile Bağlantılı Usûlî Kavramların Topluluk Davaları Bakımından İncelenmesi
C. Yargılama Giderleri
D. Derdestlik
III. Topluluk Davaları Sonucunda Verilecek Kararların Kesin Hüküm Etkisi
A. Kesin Hüküm Kavramı
B. Kesin Hükmün Sübjektif Sınırlarının Genişlemesi
C. Kesin Hükmün Unsur Etkisi
SONUÇ
BİBLİYOGRAFYA
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
KOLEKTİF HUKUKİ YARAR KAVRAMI VE KOLEKTİF HUKUKİ YARARI SAĞLAMAYA YÖNELİK YÖNTEM OLARAK TOPLULUK DAVALARINA GENEL BAKIŞ
I. Kolektif Hukuki Yarar Kavramı
A. Genel Olarak Hukuki Yarar
B. Kolektif Hukuki Yarar Kavramının Tanımı ve Nitelikleri
1. Kolektif Hukuki Yarar Kavramına İlişkin Çeşitli Tanımlar
2. Kolektif Hukuki Yararın Nitelikleri
3. Kolektif Hukuki Yararı Sağlamaya Yönelik Yöntemler
4. Kolektif Hukuki Yararı Sağlamaya Yönelik Yöntemler Arasındaki Temel Farklılıklar
5. Kolektif Hukuki Yarar Kavramının Doğuşu ve Gelişimi
II. Kolektif Hukuki Yararı Sağlamaya Yönelik Yöntemlerden Topluluk Davalarına Genel Bakış
A. Topluluk Davalarının Hukuki Niteliği
B. Topluluk Davalarının Genel Özellikleri
C. Topluluk Davalarının Amacı
1. Usul Ekonomisi ve Hukuk Güvenliği
2. Adalete Erişim
3. Önleyicilik
D. Avrupa Birliği ve Bazı Ülke Düzenlemelerinde Topluluk Davaları
1. Avrupa Birliği Düzenlemeleri
2. Bazı Ülke Düzenlemelerinde Topluluk Davaları
İKİNCİ BÖLÜM
TOPLULUK DAVALARININ MEDENİ USUL HUKUKUNDA İLİŞKİLİ OLDUĞU İLKELER VE TÜRK HUKUKUNDAKİ BAŞLICA UYGULAMALARI
I. Topluluk Davalarının Medeni Usul Hukukunda İlişkili Olduğu İlkeler
A. Tasarruf İlkesi
B. Taraflarca Getirilme İlkesi
C. Hukuki Dinlenilme Hakkı
1. Genel Olarak
2. Hukuki Dinlenilme Hakkı Sahibi
II. Topluluk Davalarının Türk Hukukundaki Başlıca Uygulamaları
A. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Madde 26/II Düzenlemesi
1. Sendika ve Konfederasyonların Kolektif Niteklikli Dava Hakları
2. Sendikaların Üyelerini Temsilen Bireysel Nitelikli Dava Hakları
B. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 73/VI ve Madde 77/I Düzenlemeleri
C. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Madde 56/III Düzenlemesi
D. 2872 sayılı Çevre Kanunu Madde 3/a ve Madde 30/I Düzenlemeleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU'NA GÖRE TOPLULUK DAVALARININ ŞARTLARI, USUL HUKUKU BAKIMINDAN ÖZELLİK ARZ EDEN HÜKÜMLERİ VE KESİN HÜKÜM ETKİSİ
I. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na Göre Topluluk Davalarının Şartları
A. Dernek veya Diğer Tüzel Kişiler Tarafından Açılmış Olması
1. Dernekler
2. Diğer Tüzel Kişiler
B. Dernek veya Tüzel Kişiliğin Statüsü Çerçevesinde Açılmış Olması
C. Kolektif Hukuki Yarar Çerçevesinde Açılmış Olması
D. Kanunda Belirlenen Talepler ile Açılmış Olması
1. İlgililerin Haklarının Tespiti Talebi
2. Hukuka Aykırı Durumun Giderilmesi Talebi
3. Gelecekteki Hakların İhlal Edilmesinin Önüne Geçilmesi Talebi
E. De Lege Feranda Olarak Tazminat Talepli Topluluk Davaları
1. Tazminat Talebine Konu Olabilecek Zararın Türü ve Görünüm Biçimleri
2. Tazminat Talebine Konu Olabilecek Zarar Miktarının Belirlenmesi ve Dağıtılması
II. Topluluk Davalarının Usûl Hukuku Bakımından Özellik Arz Eden Hükümleri
A. Görevli ve Yetkili Mahkeme
B. Taraflar
1. Taraf Kavramı
2. Dava Takip Yetkisinin Topluluk Davaları Bakımından Arz Ettiği Özellikler
3. Taraf Kavramı ile Bağlantılı Usûlî Kavramların Topluluk Davaları Bakımından İncelenmesi
C. Yargılama Giderleri
D. Derdestlik
III. Topluluk Davaları Sonucunda Verilecek Kararların Kesin Hüküm Etkisi
A. Kesin Hüküm Kavramı
B. Kesin Hükmün Sübjektif Sınırlarının Genişlemesi
C. Kesin Hükmün Unsur Etkisi
SONUÇ
BİBLİYOGRAFYA