Mülga Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (MÖHUK) yürürlüğe girmesinden itibaren Kanun'da bir madde olarak yer alan ayni haklara uygulanacak hukuk konusunda Türk Hukuku'nda yazılmış hiç bir kitap bulunmamaktadır. Yine, taşıma araçları üzerindeki ayni hak uyuşmazlıkları konusu da 2007 MÖHUK ile birlikte Türk Hukuku'na girmiştir. Ancak bu konuda da Türk Hukuku'nda herhangi bir kitaba rastlanmamıştır. Bu çalışmayla birlikte Türk Hukuku'ndaki eksikliğin giderilmesi amaçlanmaktadır. Üç bölümden oluşan kitabın ilk bölümünde maddi hukuk bakımından ayni haklar, ikinci bölümünde uygulanacak hukuk ve üçüncü bölümünde ise yetkili mahkeme ve tanıma-tenfiz konularını incelenmiştir. Böylelikle ayni haklara uygulanacak hukuk veya yetkili mahkeme konusunda bir kaynağa ihtiyacı olanların bir bütün halinde tek bir kaynaktan faydalanmaları mümkün kılınmış olmuştur. Çalışmada Türk Hukuku'nun dışında İsviçre Hukuku, Alman Hukuku, Avrupa Birliği Hukuku, Amerikan Hukuku ve İngiliz Hukuku'nun yanı sıra yer yer Fransız Hukuku ile Çin Hukuku'na değinilmiştir. Yine, örneklendirmeler bakımından Rus Hukuku, Kazakistan Hukuku, İtalyan Hukuku, Belçika Hukuku, Danimarka Hukuku ve hatta Arjantin Hukuku'ndaki bazı durumlara yer verilmiştir. Yapılan kapsamlı incelemeler sonucunda Türk Hukuku'ndaki mevcut durumun ihtiyaçları karşılamaya yetmediği ve kanun değişikliğine gidilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.(TANITIM YAZISI)
İÇİNDEKİLER
GÄ°RÄ°Åž
BİRİNCİ BÖLÜM
Ayni Haklar
I. MADDÄ° HUKUKTA GENEL OLARAK AYNÃŽ HAKLAR
II. AYNÃŽ HAKKIN UNSURLARI
A. EÅžYA
1. Eşya Kavramı
2. Eşya Sayılmayan Unsurlar
3. Eşya Dışındaki Ayni Hak Konuları
4. Eşya Türleri
B. EÅžYA ÃœZERÄ°NDE DOÄžRUDAN DOÄžRUYA HAKÄ°MÄ°YET
C. HERKESE KARÅžI Ä°LERÄ° SÃœRÃœLEBÄ°LÄ°RLÄ°K
III. AYNÄ° HAKKIN TÃœRLERÄ°
A. MÃœLKÄ°YET HAKKI
1. Genel Olarak
2. Mülkiyet Hakkının Kapsamı
3. Mülkiyet Hakkının Konusu Bakımından Türleri
B. SINIRLI AYNÄ° HAKLAR
1. Genel Olarak
2. Sınırlı Ayni Hakların Türleri
IV. AYNİ HAKLARDAN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA AÇILABİLECEK DAVALAR
A. ZÄ°LYETLÄ°K DAVALARI
1. Zilyetliğin Gasbında Geri Verme ve Tazminat Davaları
2. Zilyetliğe Saldırı (Tecavüz) Hâlinde Açılabilecek Davalar
3. Taşınır Davası
4. Zilyetliğin İdari Yoldan Korunması
B. Ä°STÄ°HKAK DAVASI
C. ELATMANIN ÖNLENMESİ DAVASI
D. TAŞINIR VE/VEYA TAŞINMAZLAR AÇISINDAN AÇILABİLECEK DİĞER DAVALAR
İKİNCİ BÖLÜM
Ayni Haklardan Doğan Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk
I. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA AYNİ HAKLAR
A. GENEL BÄ°LGÄ°
1. Tarihçe
2. Ä°lgili Mevzuat
B. TARİHSEL SÜREÇTE DİKKATE ALINAN BAĞLAMA NOKTALARI
1. Genel Olarak
2. Çeşitli Bağlama Noktaları
C. VASIFLANDIRMA
1. Bağlama Konusunun Vasıflandırılması
2. Bağlama Noktasının Vasıflandırılması
D. ATIF PRENSÄ°BÄ°
II. AYNÄ° HAKLARA UYGULANACAK HUKUK
A. UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ İÇİN ÖN ŞARTLAR
1. Yabancılık Unsuru
2. Özel Hukuka İlişkin Olma
B. ESASA UYGULANACAK HUKUK
1. Objektif Olarak Uygulanacak Hukuk
2. Sübjektif Olarak Uygulanacak Hukuk (Hukuk Seçimi)
III. EHLÄ°YETE UYGULANACAK HUKUK
IV. ÅžEKLE UYGULANACAK HUKUK
A. GENEL OLARAK
B. TAÅžINIRLARIN KONU OLDUÄžU AYNÄ° HAK KAZANIMLARININ ÅžEKLÄ°NE UYGULANACAK HUKUK
C. TAÅžINMAZLARIN KONU OLDUÄžU AYNÄ° HAK KAZANIMLARININ ÅžEKLÄ°NE UYGULANACAK HUKUK
V. KAMU DÃœZENÄ° VE DOÄžRUDAN UYGULANAN KURALLARIN ETKÄ°SÄ°
A. KAMU DÃœZENÄ°NÄ°N ETKÄ°SÄ°
B. DOÄžRUDAN UYGULANAN KURALLARIN ETKÄ°SÄ°
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ayni Haklardan Doğan Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkeme
I. MÄ°LLETLERARASI USUL HUKUKU HAKKINDA GENEL BÄ°LGÄ°
A. LEX FORÄ°'NÄ°N HAKÄ°MÄ°YETÄ°
B. VASIFLANDIRMA
II. MÄ°LLETLERARASI YETKÄ°
A. GENEL OLARAK
B. MÄ°LLETLERARASI YETKÄ° VE YARGI YETKÄ°SÄ° ARASINDAKÄ° FARK
1. Genel Bilgi
2. Yargı Bağışıklığı
C. YETKÄ°LÄ° MAHKEME Ä°LE Ä°LGÄ°LÄ° DOKTRÄ°NLER
1. Forum Shopping Doktrini
2. Forum Non Conveniens Doktrini
III. YETKÄ°LÄ° MAHKEME
A. GENEL YETKÄ°LÄ° MAHKEME
1. Davalının Yerleşim Yeri Mahkemesi
2. Davalının Türkiye'deki Mutad Meskeni Mahkemesi-Türkiye'de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Halinde Genel Yetkili Mahkeme
B. ÖZEL YETKİLİ MAHKEMELER
C. MÃœNHASIR YETKÄ°LÄ° MAHKEMELER
1. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Düzenlenen Münhasır Yetkili Mahkemeler
2. Diğer Kanunlarda Düzenlenen Münhasır Yetkili Mahkemeler
D. TAŞIMA ARAÇLARI ÜZERİNDEKİ AYNİ HAK UYUŞMAZLIKLARINDA YETKİLİ MAHKEMELER
E. YETKİ SÖZLEŞMESİ
1. Yetki Sözleşmesi ile Türk Mahkemelerinin Yetkilendirilmesi
2. Yetki Sözleşmesi ile Yabancı Mahkemelerin Yetkilendirilmesi
F. YETKİSİZ YERDE DAVA AÇILMASI
IV. AYNÄ° HAKLARA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI-TENFÄ°ZÄ°
A. GENEL OLARAK
B. TANIMA-TENFÄ°Z ÅžARTLARI
1. Ön Şartlar
2. Asli Åžartlar
C. TANIMA VEYA TENFÄ°Z TALEBÄ°NÄ°N Ä°LERÄ° SÃœRÃœLMESÄ°
SONUÇ
KAYNAKÇA
İÇİNDEKİLER
GÄ°RÄ°Åž
BİRİNCİ BÖLÜM
Ayni Haklar
I. MADDÄ° HUKUKTA GENEL OLARAK AYNÃŽ HAKLAR
II. AYNÃŽ HAKKIN UNSURLARI
A. EÅžYA
1. Eşya Kavramı
2. Eşya Sayılmayan Unsurlar
3. Eşya Dışındaki Ayni Hak Konuları
4. Eşya Türleri
B. EÅžYA ÃœZERÄ°NDE DOÄžRUDAN DOÄžRUYA HAKÄ°MÄ°YET
C. HERKESE KARÅžI Ä°LERÄ° SÃœRÃœLEBÄ°LÄ°RLÄ°K
III. AYNÄ° HAKKIN TÃœRLERÄ°
A. MÃœLKÄ°YET HAKKI
1. Genel Olarak
2. Mülkiyet Hakkının Kapsamı
3. Mülkiyet Hakkının Konusu Bakımından Türleri
B. SINIRLI AYNÄ° HAKLAR
1. Genel Olarak
2. Sınırlı Ayni Hakların Türleri
IV. AYNİ HAKLARDAN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA AÇILABİLECEK DAVALAR
A. ZÄ°LYETLÄ°K DAVALARI
1. Zilyetliğin Gasbında Geri Verme ve Tazminat Davaları
2. Zilyetliğe Saldırı (Tecavüz) Hâlinde Açılabilecek Davalar
3. Taşınır Davası
4. Zilyetliğin İdari Yoldan Korunması
B. Ä°STÄ°HKAK DAVASI
C. ELATMANIN ÖNLENMESİ DAVASI
D. TAŞINIR VE/VEYA TAŞINMAZLAR AÇISINDAN AÇILABİLECEK DİĞER DAVALAR
İKİNCİ BÖLÜM
Ayni Haklardan Doğan Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk
I. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA AYNİ HAKLAR
A. GENEL BÄ°LGÄ°
1. Tarihçe
2. Ä°lgili Mevzuat
B. TARİHSEL SÜREÇTE DİKKATE ALINAN BAĞLAMA NOKTALARI
1. Genel Olarak
2. Çeşitli Bağlama Noktaları
C. VASIFLANDIRMA
1. Bağlama Konusunun Vasıflandırılması
2. Bağlama Noktasının Vasıflandırılması
D. ATIF PRENSÄ°BÄ°
II. AYNÄ° HAKLARA UYGULANACAK HUKUK
A. UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ İÇİN ÖN ŞARTLAR
1. Yabancılık Unsuru
2. Özel Hukuka İlişkin Olma
B. ESASA UYGULANACAK HUKUK
1. Objektif Olarak Uygulanacak Hukuk
2. Sübjektif Olarak Uygulanacak Hukuk (Hukuk Seçimi)
III. EHLÄ°YETE UYGULANACAK HUKUK
IV. ÅžEKLE UYGULANACAK HUKUK
A. GENEL OLARAK
B. TAÅžINIRLARIN KONU OLDUÄžU AYNÄ° HAK KAZANIMLARININ ÅžEKLÄ°NE UYGULANACAK HUKUK
C. TAÅžINMAZLARIN KONU OLDUÄžU AYNÄ° HAK KAZANIMLARININ ÅžEKLÄ°NE UYGULANACAK HUKUK
V. KAMU DÃœZENÄ° VE DOÄžRUDAN UYGULANAN KURALLARIN ETKÄ°SÄ°
A. KAMU DÃœZENÄ°NÄ°N ETKÄ°SÄ°
B. DOÄžRUDAN UYGULANAN KURALLARIN ETKÄ°SÄ°
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ayni Haklardan Doğan Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkeme
I. MÄ°LLETLERARASI USUL HUKUKU HAKKINDA GENEL BÄ°LGÄ°
A. LEX FORÄ°'NÄ°N HAKÄ°MÄ°YETÄ°
B. VASIFLANDIRMA
II. MÄ°LLETLERARASI YETKÄ°
A. GENEL OLARAK
B. MÄ°LLETLERARASI YETKÄ° VE YARGI YETKÄ°SÄ° ARASINDAKÄ° FARK
1. Genel Bilgi
2. Yargı Bağışıklığı
C. YETKÄ°LÄ° MAHKEME Ä°LE Ä°LGÄ°LÄ° DOKTRÄ°NLER
1. Forum Shopping Doktrini
2. Forum Non Conveniens Doktrini
III. YETKÄ°LÄ° MAHKEME
A. GENEL YETKÄ°LÄ° MAHKEME
1. Davalının Yerleşim Yeri Mahkemesi
2. Davalının Türkiye'deki Mutad Meskeni Mahkemesi-Türkiye'de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Halinde Genel Yetkili Mahkeme
B. ÖZEL YETKİLİ MAHKEMELER
C. MÃœNHASIR YETKÄ°LÄ° MAHKEMELER
1. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Düzenlenen Münhasır Yetkili Mahkemeler
2. Diğer Kanunlarda Düzenlenen Münhasır Yetkili Mahkemeler
D. TAŞIMA ARAÇLARI ÜZERİNDEKİ AYNİ HAK UYUŞMAZLIKLARINDA YETKİLİ MAHKEMELER
E. YETKİ SÖZLEŞMESİ
1. Yetki Sözleşmesi ile Türk Mahkemelerinin Yetkilendirilmesi
2. Yetki Sözleşmesi ile Yabancı Mahkemelerin Yetkilendirilmesi
F. YETKİSİZ YERDE DAVA AÇILMASI
IV. AYNÄ° HAKLARA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI-TENFÄ°ZÄ°
A. GENEL OLARAK
B. TANIMA-TENFÄ°Z ÅžARTLARI
1. Ön Şartlar
2. Asli Åžartlar
C. TANIMA VEYA TENFÄ°Z TALEBÄ°NÄ°N Ä°LERÄ° SÃœRÃœLMESÄ°
SONUÇ
KAYNAKÇA