Ana baba çocuk ilişkisinin hukuki çerçevesini belirleyen velayet, çok yönlü ve çok disiplinli özelliğiyle aile hukukunun en dinamik konularından biridir. Çocuk hakları, insan hakları, toplumsal cinsiyet, kadın hakları, erkeklik çalışmaları, sosyal devlet, eşitlik teorileri ile ilişkili olup, bu konularda ve toplumsal değişim ve gelişmelerden en çok etkilenen kurum olduğunu iddia etmek abartılı olmayacaktır. 2002 yılında yürürlüğe giren Medeni Kanun'da, toplumsal değişim ve taleplerin tümünün dikkate alındığını söylemek güç olsa da; ana babanın velayet otoritesinin çocuk haklarıyla sınırlanması, evlilik içinde kadın erkek eşitliğinin kabulünün bir sonucu olarak, velayetin yürütülmesinde ananın da babayla eşit ağırlıkta söz hakkına kavuşturulması önemli değişikliklerdir.
Velayet kuralları, 2009 yılı itibariyle, yirmi beş milyon çocuğun başta anne babaları olmak üzere, tüm toplumu ilgilendirmektedir. Özellikle; suça sürüklenen, çalıştırılan, erken yaş evliliklere, fiili birlikteliklere zorlanan çocukların varlığı, aile içi ve şiddetin yaygınlığı velayetten doğan yükümlülüklerin, kurumsal ve toplumsal sorumlulukların hiç ya da gereği gibi yerine getirilmediğine de işaret etmektedir. Ailenin esas alındığı ve anayasal güvenceye kavuşturulduğu hukuki ve toplumsal bir düzende; her çocuğun, sevildiği ve dikkate alındığı bir aile ortamında ve çevrede büyümek anayasal hakkıdır. Velayetin, ayırımsız tüm çocukların yararına işlemesine katkıda bulunmak bu çalışmanın ana amaçlarından biridir.
İÇİNDEKİLER
VELAYET HUKUKU
§ 1. Giriş
I. Konunun Tanıtımı
II. Kavramlarda Birlik Meselesi
III. Çalışmanın İnceleme Planı
BİRİNCİ BÖLÜM
§ 2. Velayet, Çocukluk ve Tarihsel Gelişimleri
I. Genel Olarak
II. Çocuk ve Çocukluk
III. Velayetin Tanımı ve Hukuki Niteliği
IV. Velayet ve Çocukluğun Tarihçesi
§ 3. Çocuklarla İlgili Uluslararası Sözleşmeler, Uygulanma Gücü ve Mahkeme Kararlarında Kullanılışı
I. Genel Olarak
II. Çocuklarla İlgili Uluslararası Sözleşmeler
III. Çocuklarla İlgili Uluslararası Sözleşmelerin Uygulanma Gücü ve Yüksek Mahkeme Kararlarında Kullanılışı
İKİNCİ BÖLÜM
§ 4. Velayete Tabi Olanlar, Velayet Hakkına Sahip Olanlar ve Velayet Hukukuna Hakim İlkeler
I. Genel Olarak
II. Velayete Tabi Olanlar
III. Velayet Hakkına Sahip Olan Kişiler
§ 5. Velayetin Kullanılmasına Hakim İlkeler
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Yararı
III. Çocuğun Görüşünün Dikkate Alınması
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
§ 6. Velayetin Hukuki Dayanağı Olarak Soybağı ve Soybağının Velayete Bağlı Olmayan Hükümleri
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Ana Babasını Bilme Hakkı
III. Soybağı ve Soybağının Kurulması
IV. Soybağının Velayete Bağlı Olmayan Hükümleri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
§ 7. Velayetin Hükümleri
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Kişivarlığı Bakımından Velayetin Çevresi ve Kapsamı
III. Çocuğun Malları Bakımından Velayetin Çevresi ve Kapsamı
IV. Ana BabanınTemsil Yetkisi
V. Çocuğun Ehliyeti
BEŞİNCİ BÖLÜM
§ 8. Çocuğun Korunması
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Kişivarlığı Bakımından Korunması
III. Çocuğun Malvarlığı Bakımından Korunması
A. Genel Olarak
B. Genel Önlemler
C. Yönetimin Ana Babadan Alınarak Kayyıma Devredilmesi
KAYNAKÇA
EKLER
EK: I
EK: II
İÇİNDEKİLER
VELAYET HUKUKU
§ 1. Giriş
I. Konunun Tanıtımı
II. Kavramlarda Birlik Meselesi
III. Çalışmanın İnceleme Planı
BİRİNCİ BÖLÜM
§ 2. Velayet, Çocukluk ve Tarihsel Gelişimleri
I. Genel Olarak
II. Çocuk ve Çocukluk
III. Velayetin Tanımı ve Hukuki Niteliği
IV. Velayet ve Çocukluğun Tarihçesi
§ 3. Çocuklarla İlgili Uluslararası Sözleşmeler, Uygulanma Gücü ve Mahkeme Kararlarında Kullanılışı
I. Genel Olarak
II. Çocuklarla İlgili Uluslararası Sözleşmeler
III. Çocuklarla İlgili Uluslararası Sözleşmelerin Uygulanma Gücü ve Yüksek Mahkeme Kararlarında Kullanılışı
İKİNCİ BÖLÜM
§ 4. Velayete Tabi Olanlar, Velayet Hakkına Sahip Olanlar ve Velayet Hukukuna Hakim İlkeler
I. Genel Olarak
II. Velayete Tabi Olanlar
III. Velayet Hakkına Sahip Olan Kişiler
§ 5. Velayetin Kullanılmasına Hakim İlkeler
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Yararı
III. Çocuğun Görüşünün Dikkate Alınması
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
§ 6. Velayetin Hukuki Dayanağı Olarak Soybağı ve Soybağının Velayete Bağlı Olmayan Hükümleri
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Ana Babasını Bilme Hakkı
III. Soybağı ve Soybağının Kurulması
IV. Soybağının Velayete Bağlı Olmayan Hükümleri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
§ 7. Velayetin Hükümleri
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Kişivarlığı Bakımından Velayetin Çevresi ve Kapsamı
III. Çocuğun Malları Bakımından Velayetin Çevresi ve Kapsamı
IV. Ana BabanınTemsil Yetkisi
V. Çocuğun Ehliyeti
BEŞİNCİ BÖLÜM
§ 8. Çocuğun Korunması
I. Genel Olarak
II. Çocuğun Kişivarlığı Bakımından Korunması
III. Çocuğun Malvarlığı Bakımından Korunması
A. Genel Olarak
B. Genel Önlemler
C. Yönetimin Ana Babadan Alınarak Kayyıma Devredilmesi
KAYNAKÇA
EKLER
EK: I
EK: II