Hava yolu taşımacılığı, en güvenli ve en hızlı ulaşım biçimi olma özelliğini günümüzde hala korumaktadır. Ancak son yıllarda, uluslararası hava taşımacılığında pek çok elim kazanın meydana geldiği ve aynı hava aracındaki farklı vatandaşlığa mensup pek çok yolcunun bu elim kazalar neticesinde öldüğü veya yaralandığı da bilinmektedir. Gelişen teknolojiyle mesafelerin oldukça kısaldığı günümüzde, bu tür uluslararası taşımaların mümkün olduğunca yeknesak kurallara tabi tutulması ve taşıyıcının sorumluluğunun kolayca belirlenmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. 1999 tarihli Montreal Sözleşmesi uluslararası taşımalarda yolcunun ölmesi, yaralanması ile geciktirilmesi halleri ile kargo ile bagajın gecikmesi, hasara uğraması ve kaybı durumlarında taşıyıcının sorumluluğunu düzenlemektedir. Montreal Sözleşmesi, aynı konuları düzenleyen kendisinden önceki farklı uluslararası sözleşmeleri modernleştirme ve yeknesaklaştırma amacı güden bir sözleşmedir. Montreal Sözleşmesi, Türkiye açısından 26 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ancak bu yürürlükle beraber, Montreal Sözleşmesi'nin Türkiye uygulamasına dair ciddi hukuki sorunlar ortaya çıkmıştır. Tez çalışmamız, Montreal Sözleşmesi'nin kapsamına giren uluslararası yolcu taşımalarında beliren çeşitli problemleri Türk hukuku açısından detaylıca değerlendirmektedir. Yerleşik Türk hukuku prensipleri ve ilgili yabancı mahkeme kararları ışığında, tartışmalı pek çok konuda tez çalışmamız Türkiye açısından, yeknesaklık amacı da nazara alınarak, uygulanabilir hukuki çözümlere ulaşmayı hedeflemektedir.

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
Birinci Bölüm
HAVA YOLUYLA ULUSLARARASI YOLCU TAŞIMA SÖZLEŞMESİNİN NİTELİK VE ŞARTLARI
1. Yolcu Taşıma Sözleşmesinin Genel Hukuki Değerlendirilmesi
I. Tanımı
II. Taşıma Sözleşmesinin Hukuki Niteliği
III. Sonuç ve Değerlendirme
2. Montreal Sözleşmesi Kapsamında Hava Yolu ile Yolcu Taşıma Sözleşmesi ve Montreal Sözleşmesi'nin Uygulanma Şartları
I. Hava yolu yolcu taşıma sözleşmesi
II. Montreal Sözleşmesi'nin Yolcu Taşıma Sözleşmeleri Açısından Uygulanma Şartları
3. Montreal Sözleşmesinde Yolcu Taşıma Sözleşmesinin Tarafları
I. Yolcu
II. Taşıyıcı
İkinci Bölüm
TAŞIYICININ SORUMLULUĞU
1. Türk Hukuku Açısından Sorumluluk Kavramı ve Değerlendirilmesi
I. Sorumluluk Kavramı
II. Sorumluluk Türleri: "ile sorumluluk" ve "den sorumluluk"
2. Montreal Sözleşmesinde Taşıyıcının Sorumluluğunun Hukuki Niteliği
I. Taşıyıcının Sözleşmesel Sorumluluğu
II. Taşıyıcının Sözleşmesel Sorumluluğun Niteliği
III. İki Aşamalı Sorumluluk Sistemi ("Two-Tier System")
Üçüncü Bölüm
MONTREAL SÖZLEŞMESİ MADDE 17/F.1 KAPSAMINDAKİ SORUMLULUK HALLERİ VE ŞARTLARI
1. Genel Değerlendirme
2. Yolcunun Ölümü veya Yaralanması Halinde Sorumluluk
I. Genel Olarak
II. Kaza
III. Hava Yolu ile Yapılan Yolculuğun Olağan Riskleri
IV. Yargıtay Uygulamalarında Kaza Kavramı
VI. Kazanın Belirli Bir Zaman Diliminde (Biniş - Hava Aracında - İniş) Meydana Gelmesi
VII. Kaza ile Zarar Arasındaki İlliyet Bağı
VIII. Montreal Sözleşmesi'nin Münhasır Uygulanması Sorunu
Beşinci Bölüm
YOLCU DIŞINDAKİ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN (YAKINLAR İLE DESTEKTEN YOKSUN KALANLAR) TAZMİNAT TALEPLERİ
1. Manevi Tazminat Talepleri
I. Ölenin Yakınlarının Manevi Tazminat Talepleri
II. Ağır Bedensel Zarar Halinde Yaralananın Yakınlarının Manevi Tazminat Hakkı
2. Maddi Tazminat Talepleri
I. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
II. Sonuç
3. Montreal Sözleşmesi'nin Yeknesaklık Amacı Doğrultusunda Üçüncü Kişilerin Tazminat Talepleri
I. Genel Olarak
II. Üçüncü Kişilerin Maddi veya Manevi Tazminat Talepleri
Altıncı Bölüm
TAZMİNAT DAVASINA İLİŞKİN BAZI MESELELER
1. Tazminat Davalarına İlişkin Bazı Genel Hususlar
I. Taraflar
II. Dava Açma Süresi
III. Görevli Mahkeme
IV. Yetkili Mahkeme
V. İspat Yükü
VI. 113.100 ÖÇH Sınırının Belirlenmesi
VII. Masraf ve Faizler
VIII. Montreal Sözleşmesi'nde Ön Ödeme Kurumu
IX. Müterafik Kusur ve Taleple Bağlılık İlkesi
X. Yolcu Başına Sorumluluk Kavramı ve Önemi
XI. Özel Çekme Hakkı'nın Kur Değerinin Hesaplanması
Yedinci Bölüm
TAŞIYICININ GECİKME HALİNDEN SORUMLULUĞU
1. Yolcu Taşımasında Gecikme
I. Gecikme Kavramı
II. Gecikme Halinde Sorumluluğun Niteliği
III. Yolcu Taşıma Sözleşmelerinde Gecikme Halleri
IV. Gecikme Halinde Sorumluluk Şartları
V. Gecikme Halinde Sorumluluk Miktarı
VI. Gecikme Halinde Yetkili Mahkemeler
VII. Sorumluluktan Kurtuluş İmkânları
2. Yolcu Haklarına İlişkin Bazı Ek Düzenlemeler ve Uygulamadaki Sorunlar
I. 261/2004 Sayılı Avrupa Birliği Tüzüğü
SONUÇ
KAYNAKÇA
EK 1: MONTREAL SÖZLEŞMESİ (İNGİLİZCE METİN)
EK 2: MONTREAL SÖZLEŞMESİ (TÜRKÇE METİN)