Uzay Kuruluşu'na göre, 2020 yılı için uzay ekonomisinin pazar değeri, 423,8 milyar ABD dolarıdır. Dünya Ekonomik Forumu'na göre ise 2023 yılında 630 milyar ABD dolar pazar değerine sahip olan uzay ekonomisinin giderek daha fazla bağlantılı ve mobil hale gelen bir dünyada 2035 yılına kadar 1,8 trilyon dolarlık bir pazar payına ulaşacağı, dünyadaki hemen hemen tüm endüstrileri etkileyip büyük bir değer yaratacağı tahmin edilmektedir. Bu kadar büyük bir ekonomide hangi faaliyetin nerede ve nasıl vergileneceği sorusu özellikle egemenliğe tabi olmayan uzay alanında gerçekleştirilecek faaliyetler bakımından önemli bir gelecek zaman sorunudur. Çalışmada, bugünün vergilendirme ilkelerinden hareketle konunun nasıl ele alınabileceği tartışılmış, vergilendirme yetkisinin tahsisi ve gelecek olasılıkları bakımından çıkarımlarda bulunulmuştur.(ARKA KAPAKTAN)

 

İÇİNDEKİLER

 

§1. Giriş
I. Kavram
1. Tanım
2. Terim
II. Uzayla İlgili Temel Kavramlar
1. Atmosfer
2. Yörünge
3. Uydu
4. Uzay Nesneleri
5. Gök Cisimleri
6. Hava Sahası
III. Konunun Sınırlandırılması ve Plan

 

Birinci Bölüm
UZAY HUKUKUNUN NORMATİF TEMELLERİ: İLKELER/ULUSLARARASI ANLAŞMALAR
§2. İlkeler ve Anlaşmalar
I. Tarihsel Arka Plan
II. Normatif Yapı Öncesi: Birleşmiş Milletler Kararları
1. Uzayın Keşfi ve Kullanımında Devletlerin Faaliyetlerini Düzenleyen Hukuk İlkeleri
2. Milletlerarası Doğrudan Televizyon Yayıncılığında Yapay Dünya Uydularının Devletlerce Kullanımını İdare Eden İlkeler
3. Dünyanın Uzaydan Uzaktan Algılanmasına Dair İlkeler
4. Nükleer Güç Kaynaklarının Uzayda Kullanımına Dair İlkeler
5. Özellikle Gelişmekte Olan Devletlerin İhtiyaçlarını Dikkate Alarak Bütün Devletlerin Yararına ve Menfaati İçin Uzayın Keşfinde ve Kullanımında Milletlerarası İşbirliğine Dair Bildiri
III. Normatif Yapının Tesisi: Uluslararası Anlaşmalar
1. Ay ve Diğer Gök Cisimleri Dahil, Uzayın Keşfi ve Kullanılmasında Devletlerin Faaliyetlerini Yöneten İlkeler Hakkında Anlaşma (Uzay Anlaşması)
2. Astronotların Kurtarılması, Astronotların ve Uzaya Fırlatılmış Olan Araçların Geri Verilmeleri Hakkında Anlaşma (Kurtarma Anlaşması)
3. Uzay Cisimlerinin Verdiği Zarardan Dolayı Uluslararası Sorumluluk Hakkında Sözleşme (Sorumluluk Sözleşmesi)
4. Dış Uzaya Fırlatılan Cisimlerin Tescili (Tescil Sözleşmesi)
5. Devletlerin Ay'da ve Diğer Gök Cisimlerindeki Faaliyetlerini Düzenleyen Anlaşma (Ay Anlaşması)

 

İkinci Bölüm
UZAYIN HUKUKSAL DÜZENİ VE UZAYDA FAALİYET ESASLARI
§3. Uzayın Hukuksal Rejimi
I. Uluslararası Hukukta Egemenlik
1. Devletin Kara Ülkesi Üzerinde Egemenlik
2. Devletin Deniz Ülkesi Üzerinde Egemenlik
3. Devletin Hava Ülkesi Üzerinde Egemenlik
4. Uzayda Egemenlik
II. Uzayla Karşılaştırılabilir Yeryüzü Bölgelerinde Egemenlik
1. Kutup Bölgeleri
2. Açık Denizler ve Uluslararası Deniz Yatakları
3. Uzay Bölgesi İçin Çıkarımlar
§4. Uzayda Faaliyet Esasları
I. Uzayın Barışçıl Amaçlarla Kullanılması
II. Uzay Faaliyetlerinin Eşitlik Temelinde Serbest Olması
III. Uzayın İnsanlığın Ortak Mirası Olması

 

Üçüncü Bölüm
UZAY EKONOMİSİ VE VERGİLENDİRME
§5. Uzayın Ticarileşmesi
I. Uzay Ekonomisinin Temelleri
1. Ortaya Çıkışı ve Tanımlanması
2. Uzay Ekonomisi Bakımından Uzay Faaliyetlerinin Özelleşmesi
3. Uzay Ekonomisinin Kapsamı
II. Uzay Sektörünün Ekonomik Değeri ve Yatırım Eğilimleri
1. Ekosistemin Büyüklüğü
2. Sermaye Yatırım Hareketleri
§6. Uzayda Vergilendirme
I. Mali Egemenliğin Esasları
II. Vergilendirme İlkeleri
1. Kaynak İlkesi
2. İkametgah İlkesi
3. Uyrukluk İlkesi
4. Türkiye Yaklaşımı
III. Uzayla Karşılaştırılabilir Yeryüzü Bölgelerinde Vergilendirme Yetkisi
1. Deniz Alanları
2. Hava Sahası
3. İlgili İçtihatlar
IV. Uzay Faaliyetlerinin Hukuki ve Vergisel Rejimi
1. Uzay Faaliyeti Kavramı
2. Ulusal Yaklaşımlar
3. Uluslararası Yaklaşım
4. Uydu Aktarımına Türkiye Yaklaşımı
V. Uzayın Kullanımı ve Keşfinde Vergilendirme Yetkisi
1. Egemenlik Yetkisi Dahilinde Gerçekleşen Faaliyetler
2. Egemenlik Yetkisi Dışında Gerçekleşen Faaliyetler
§7. Sonuç

 

KAYNAKÇA