Temel hakların yalnızca devleti ilgilendirdiği, yalnızca kamu hukukunda etkisi olduğu göruşunun geçerliliğini yitirdiği günümüzde, Kıta Avrupası ülkelerinden denizaşırı ülkelere kadar hukuk sistemleri ne kadar farklı olursa olsun ve temel hakları dikkate alma nedenleri veya temel hakların özel hukuka etkisine dair teorik açıklamaları ne olursa olsun, mülkiyet hakkından kişilik hakkına, sözleşmeler hukukundan aile hukukuna ilişkin çok farklı özel hukuk ihtilaflarında temel hakların özel hukuka ne denli etki edebildiği çok çeşitli emsal kararlar ile açıkça görülmektedir. Türkiye'de de temel hakların -özel hukuka etkisinin ister devletin pozitif yukumlulüğu nedeniyle, ister yatay etki teorisi sayesinde, istersek de yalnızca Anayasa'mızın bağlayıcılığı hakkındaki hükmü ile kapsamındaki temel hak ve ödevlerin herkesi muhatap aldığına dair açık düzenlemesi nedeniyle olsun- özel hukuk üzerindeki etkisinin kaçınılmaz olduğu ortaya koyulmuş, AY m. 90 uyarınca da özel hukuka etki edecek temel hakların İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi düzenlemelerini ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararlarını da kapsadığı izah edilmiştir. Kişilik hakkı kavramı da, Türkiye'de tanımlama veya sınırlayıcı şekilde içeriğindeki değerleri sayma ihtiyacı olmaksızın hukukumuzda yer alarak, temel hakların özel hukuka etkisine dair özel hukuktaki bir kapı vazifesi taşımaktadır. Anayasa'mızın temel hak ve ödevlerin muhataplarına dair hükmü ve bağlayıcılığı hakkındaki açık düzenlemesi ile kişilik hakkı değerleri kapsamında kişinin vücut butunluğunun, itibarının, özel hayatının ve hatta kişinin özgürlüklerinin yer almasının birlikte değerlendirilmesi, kanaatimizce, kişilerin temel haklarının ihlal edildiğini özel hukuk yargıcı önünde de ileri sürebilmesi sonucunu doğurmaktadır. Böylece Türkiye'deki özel hukuk yargıcının, kişilik hakkı kapsamına giren değerleri İHAM'ın gunumuz gelişmelerine ayak uyduran dinamik yorumları çerçevesinde ele alması ve kişilik hakkına saldırının tespiti veya menfaatler arasındaki dengenin kurulması için benimsenen ölçütlerde İHAM kararlarını dikkate alması ile kişilik hakkı ihlaline dair kararlar toplumdaki önemli uyuşmazlıkların çözümünde etkili bir yol olarak karşımıza çıkabilecektir.(ARKA KAPAKTAN)

 

İÇİNDEKİLER

 

GİRİŞ
1. Türkiye'de Kişilik Hakkı Kavramı
1.1. Kişi ve Kişilik Kavramları
1.2. Kişilik Hakkının Tanımı ve Sınıflandırılması
1.2.1. Tanımı
1.2.2. Sınıflandırılması
1.3. Kişilik Hakkı Kapsamında Öne Çıkan Değerler ve Emsal Kararlar
1.3.1. Öne Çıkan Değerler
1.3.2. Emsal Kararlar

 

2. Temel Hakların Özel Hukuka Etkisi
2.1. Temel Hakların Özel Hukuka Etkisinin Teorik Alt Yapısı
2.1.1. Yatay Etki Kavramı
2.1.2. Devletin Pozitif Yükümlülüğü
2.1.3. Türkiye ve İHAS ilişkisi
2.2. Temel Hakların Özel Hukuka Etkisine Dair Uygulamadaki Yaklaşımlar
2.2.1. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi
2.2.2. Temel Hakların Özel Hukuka Etkisine İlişkin Yabancı Ülke Emsal Kararları

 

3. İham Kararlarında Kişilik Değerleri
3.1. Yaşam Hakkı ile İşkence, İnsanlık Dışı ve Aşağılayıcı Muamele Yasağı Kapsamında
3.1.1. Yaşam Hakkı
3.1.2. İşkence, İnsanlık Dışı ve Aşağılayıcı Muamele Yasağı Kapsamında
3.2. Özel Hayata Saygı Hakkı Kapsamında
3.2.1. Fiziksel, Psikolojik ve Ahlaki Bütünlük
3.2.2. Mahremiyet
3.2.3. Bireyin Kimliği ve Özerkliği
3.3. Ayrımcılık Yasağı Kapsamında
3.3.1. İHAS'ta Ayrımcılık Yasağı ve İHAM'ın Düzenlemeye Yaklaşımı
3.3.2. Ayrımcılık Yasağına Dair İHAM Emsal Kararları
SONUÇ

 

KAYNAKÇA