Blockchain teknolojisi, taraflar arasındaki işlemlerin devlet kurumları ve bankalar gibi üçüncü kişilere ihtiyaç duyulmadan güvenilir bir şekilde gerçekleşmesini sağlamaktadır. Bu teknoloji sayesinde, günümüzde birçok hukuki işlem daha ekonomik ve pratik bir şekilde gerçekleşmeye başlamıştır. Ancak, blockchain teknolojisinin kullanımında tarafların anonim kalabilmeleri ve verilerin belirli merkezlerde toplanmaması, uygulanacak hukukun tespitinde çeşitli sorunlara neden olmaktadır. Bu kitapta, geleneksel kanunlar ihtilafı kuralları yorumlanarak, blockchain teknolojisinin kullanıldığı hukuki işlem ve ilişkilere uygulanacak hukukun belirlenmesi ve öngörülebilir olması için çeşitli öneriler sunulmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)

 

İÇİNDEKİLER

 

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNİN KULLANIM ALANLARI
1. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNİN TARİHSEL ve FELSEFİ GELİŞİMİ
2. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ ve İŞLEYİŞİ
2.1. Blockchain Teknolojisinde Merkezi Otoritelerin Yer Almaması
2.2. Dağıtık Defter Teknolojisi (Distributed Ledger Technology-DLT)
2.3. Blockchain'in Değişmezlik Özelliği ile Mutabakat Mekanizmaları
2.4. Blockchain'in Değişmezlik Özelliğinin İstisnaları
2.5. Blockchain Teknolojisinde Dijital İmza Kullanımı
2.6. Blockchain Sistemlerinin Sınıflandırılması
2.7. Akıllı Sözleşmeler
2.8. Blockchain Teknolojisinin Sağladığı Bazı Avantajlar
2.9. Blockchain Teknolojisinin Bazı Dezavantajları
3. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİ VE AKILLI SÖZLEŞMELERİN KULLANIM ALANLARI
3.1. Genel Olarak
3.2. Blockchain Teknolojisinin İnternetin Kullanımını Değiştirmesi
3.3. Sanayi Sektörü ve Blockchain Teknolojisi
3.4. Lojistik Sektöründe Blockchain Teknolojisi ve Akıllı Sözleşmeler
3.5. İdari İşlerde Blockchain ve Akıllı Sözleşmelerin Kullanımı
3.6. Blockchain Teknolojisi ve Bankacılık ile Finans Sektörü
3.7. Blockchain ve Sigorta Sektörü
3.8. Şirketler Hukuku Bakımından Blockchain Teknolojisinin Kullanılması
3.9. DAO'lar (Decentralized Autonomous Organizations)
3.10. Gayri Misli Token (Non-Fungible Token-NFT) Kavramı
3.11. Blockchain Teknolojisi Aracılığıyla Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
3.12. Milletlerarası Tahkim Yargılamalarında Blockchain Teknolojisinin Kullanılması
3.13. Tahkimde Üçüncü Kişi Finansmanı ve Blockchain Teknolojisi
3.14. Metaverse Evreni ve Blockchain Teknolojisi
3.15. Blockchain Teknolojisi ve Toplumsal Projeler

 

İKİNCİ BÖLÜM
BLOCKCHAIN ARACILIĞIYLA GERÇEKLEŞEN HUKUKİ İLİŞKİLERE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ VE TATBİKİNDE YÖNTEMLER
1. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİ KULLANILARAK GERÇEKLEŞEN HUKUKİ İLİŞKİLERE UYGULANACAK HUKUKUN BELİRLENMESİNDE GELENEKSEL HUKUK KURALLARINA ALTERNATİF YAKLAŞIMLAR
1.1. Genel Olarak
1.2. Kod Hukuktur (Code is Law) Anlayışı
1.3. Hukuk Koddur (Law is Code) Anlayışı
1.4. Lex Cryptographia Kavramı
2. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİ KULLANILARAK GERÇEKLEŞEN HUKUKİ İLİŞKİLERDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA DEVLET MAHKEMELERİNE ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ
2.1. Genel Olarak
2.2. Blockchain Teknolojisi Aracılığıyla Gerçekleşen İşlemlerin Geleneksel Tahkim Yöntemiyle Çözümü
2.3. Blockchain Teknolojisi Aracılığıyla Gerçekleşen İşlemlerin Merkeziyetsiz Adalet Sistemleri (Blockchain Tahkimi) Aracılığıyla Çözümü
3. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİ ARACILIĞIYLA GERÇEKLEŞEN HUKUKİ İLİŞKİLERE UYGULANACAK HUKUKUN KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARI UYARINCA BELİRLENMESİ
3.1. Genel Olarak
3.2. Blockchain Aracılığıyla Gerçekleşen Hukuki İşlemlerde Yabancılık Unsuru
3.3. Blockchain Aracılığıyla Gerçekleşen Hukuki İlişki ve İşlemlerin Vasıflandırılması
3.4. Kanunlar İhtilafı Kuralları Uyarınca Blockchain Aracılığıyla Gerçekleşen Hukuki İlişki ve İşlemlere Dair Bağlama Konuları ve Bağlama Noktalarının Tespiti

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KRİPTO VARLIKLARA İLİŞKİN HAK SAHİPLİĞİ MESELELERİNE UYGULANACAK HUKUK
1. GENEL OLARAK
2. TOKENLEŞTİRME İŞLEMİ VE KRİPTO VARLIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
3. KRİPTO VARLIKLAR ÜZERİNDEKİ HAK SAHİPLİĞİ MESELELERİNİN EŞYA HUKUKU İLKELERİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
3.1. Eşya Kavramı ve Kripto Varlıklar
3.2. Kripto Varlıklar Üzerinde Ayni Hak Tesis Edilebilir Mi?
3.3. Kripto Varlıklar Üzerindeki Menfaatin Hukuk Düzenince Korunması
4. EŞYA HUKUKU KAYNAKLI MESELELERDE KRİPTO VARLIKLARA UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ
4.1. Kripto Varlıklar ve Lex Rei Sitae Kuralı
4.2. Kripto Varlıklar Üzerindeki Hak Sahipliğinde Lex Rei Sitae Kuralına Alternatif Düzenleme Arayışları
4.3. Kripto Varlıklara Dair Hak Sahipliği Meselelerine Uygulanacak Hukukun Tespitinde Lex Rei Sitae Kuralına Alternatif Bağlama Noktaları
5. DEĞERLENDİRMEMİZ

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNİN KULLANILDIĞI SÖZLEŞMESEL İLİŞKİLERE UYGULANACAK HUKUK
1. GENEL OLARAK
2. AKILLI SÖZLEŞMELERİN MADDİ HUKUK KURALLARI UYARINCA İNCELENMESİ
2.1. Akıllı Sözleşmelerin Tanımı ve Çalışma Prensipleri
2.2. Akıllı Sözleşmelerin Geleneksel Sözleşmelerle İlişkilerine Göre Sınıflandırılmaları ve Nitelendirilmeleri
2.3. Akıllı Sözleşmelerin Kurulması
2.4. Akıllı Sözleşmelerin Dili ve 805 sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun
2.5. Akıllı Sözleşmelerin Değişmezlik Özelliği
2.6. Akıllı Sözleşmelerin Şekli
3. KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARI UYARINCA AKILLI SÖZLEŞMELERE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ
3.1. Yabancılık Unsuru
3.2. Akıllı Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Belirlenmesinde Milletlerarası Anlaşmaların Önceliği
3.3. Sözleşme Statüsü Uyarınca Akıllı Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Belirlenmesi
3.4. Tüketici Sözleşmeleri Kapsamında Akıllı Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Tespiti
4. ÖDEME TOKENLARININ KULLANILDIĞI SÖZLEŞMELERE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ
4.1. Ödeme Tokenlarının Para Niteliği
4.2. Ödeme Tokenlarının Elektronik Para Kapsamında Değerlendirilmesi
4.3. Ödeme Tokenları Aracılığıyla Gerçekleşen Sözleşmesel İlişkilerin Borçlar Hukuku Yönünden Değerlendirilmesi
4.4. Kanunlar İhtilafı Hukuku Bakımından Ödeme Tokenlarının Bedel Ödeme İşleviyle Kullanılmasında Hukuk Seçimi
4.5. Tarafların Hukuk Seçimine Yer Vermemeleri Halinde Kripto Varlıkların Ödeme Birimi Olarak Kullanıldığı Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk
4.6. Kaydi Para Karşılığında Kripto Varlık Edinilmesine İlişkin Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk
4.7. Kripto Varlıkların Birbirleriyle Değişimi Halinde Uygulanacak Hukukun Tespiti
5. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNİN KULLANILDIĞI SÖZLEŞMELERDE SÖZLEŞME STATÜSÜ DIŞINDAKİ MESELELERE UYGULANACAK HUKUK
5.1. Akıllı Sözleşmelerin Kuruluşuna Uygulanacak Hukuk
5.2. Akıllı Sözleşmelerin Şekline Uygulanacak Hukuk
5.3. Blockchain Teknolojisinin Kullanıldığı Sözleşmelerde Doğrudan Uygulanan Kurallar
5.4. Blockchain Teknolojisinin Kullanıldığı Sözleşmelerde Kamu Düzeni
5.5. Blockchain Teknolojisinin Kullanıldığı Sözleşmelerde Ehliyete Uygulanacak Hukuk

 

BEŞİNCİ BÖLÜM
BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİYLE BAĞLANTILI SÖZLEŞME DIŞI BORÇ İLİŞKİLERİNE UYGULANACAK HUKUK
1. GENEL OLARAK
2. TALEPLERİN YARIŞMASI
3. BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİ VE HAKSIZ FİİLLERE UYGULANACAK HUKUK
3.1. Blockchain Teknolojisine İlişkin Haksız Fiil Sorumluluğu Kapsamında Görülebilecek Meseleler
3.2. Kanunlar İhtilafı Kuralları Uyarınca Haksız Fiil Sorumluluğuna Uygulanacak Hukuk
3.3. Haksız Fiile İlişkin Bağlama Noktalarının Blockchain Teknolojisine İlişkin Kanunlar İhtilafı Meselelerinde Tatbiki
4. ÖZEL NİTELİK TAŞIYAN HAKSIZ FİİLLERE UYGULANACAK HUKUK
4.1. Genel Olarak
4.2. Fikri Mülkiyet Haklarına İlişkin Haksız Fiiller
4.3. Kişisel Verilerin Korunmasına Dair Haksız Fiiller
4.4. İmalatçının Sözleşme Dışı Sorumluluğuna Uygulanacak Hukuk
4.5. Haksız Rekabete Dair Uyuşmazlıklara Uygulanacak Hukuk
4.6. Rekabetin Engellenmesinden Doğan Taleplere Uygulanacak Hukuk
5. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
SONUÇ

 

KAYNAKÇA