Cezalandırma teorisinde modern dönemde meydana gelen gelişmeler, cezalandırılan kişinin topluma yeniden kazandırılmasının cezanın amaçlarından biri olarak kabul edilmesine yol açmıştır. Böylece cezaların türü ve miktarına ilişkin yeni yaklaşımlar, ultima ratio ve hümanizm ilkeleri ile birlikte, tıpkı ölüm cezası gibi, tahliye imkanı tanımayan müebbet hapis cezalarının da insan onuruyla bağdaşmadığı düşüncesini beraberinde getirmiştir.
Yargısal anlamda ilk defa Alman Federal Anayasa Mahkemesi tarafından kullanılan ve ilerleyen yıllarda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından da kabul edilen "umut hakkı" bu düşüncenin bir ürünüdür. "Umut Hakkı Bağlamında Ömür Boyu Hürriyeti Bağlayıcı Cezalar" adlı yüksek lisans tezinin genişletilip güncellenerek kitaplaşması sonucu meydana gelen çalışma, umut hakkını ceza hukuku perspektifinden ele alarak mevcut ve muhtemel sorunların tespitinin yanında, mevcut çözüm önerilerinin değerlendirilmesini ve yeni çözüm önerilerinin teklifini amaçlamaktadır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
CEZA KAVRAMI, CEZANIN AMACI, ÖZELLİKLERİ VE CEZA POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ
1.1. Genel Olarak Ceza Kavramı
1.1.1. Cezanın Amacına Dair Görüşler
1.1.1.1. Adaletçi Görüş
1.1.1.2. Faydacı Görüşler
1.1.1.3. Karma Görüş
1.1.1.4. Türk Hukuku'nda Cezanın Amacı
1.2. Suç Politikasının Temel İlkeleri
1.2.1. Hukuk Devleti İlkesi
1.2.2. Kusur İlkesi
1.2.3. Hümanizm İlkesi
1.3. Cezanın Özellikleri
1.3.1. Cezanın Yapısal Özellikleri
1.3.1.1. Suçun Karşılığı Olması
1.3.1.2. Cezanın Failin Hakkına Yönelmiş Olması
1.3.1.3. Yoksun Bırakması
1.3.1.4. Acı Verici Olması
1.3.1.5. Zorlayıcı Olması
1.3.2. Modern Anlamda Cezanın Özellikleri
1.3.2.1. Şahsi Olması
1.3.2.2. Kusura Dayanması
1.3.2.3. Ölçülü Olması
1.3.2.4. İnsan Onuruyla Bağdaşması
1.3.2.5. Düzeltilebilir Olması
1.3.2.6. Son Çare Olması
1.3.2.7. Devlete Mümkün Olduğu Kadar Az Yük Getirmesi
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK HUKUKU'NDA HÜRRİYETİ BAĞLAYICI CEZA KAVRAMI, TÜRLERİ, İNFAZI VE İNFAZIN ÖZEL BİR ŞEKLİ OLARAK KOŞULLU SALIVERİLME
2.1. Türk Hukuku'nda Hürriyeti Bağlayıcı Ceza Kavramı
2.1.1. Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların Tarihi Süreçteki Seyri
2.1.2. Türk Hukuku'nda Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların Özellikleri
2.2. Türk Hukuku'nda Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların Türleri
2.2.1. Süreli Hapis Cezaları
2.2.2. Kısa Süreli-Uzun Süreli Hapis Cezası Ayrımı
2.2.3. Müebbet Hapis Cezası
2.2.4. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
2.3. Türk Hukuku'nda Müebbet ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezalarında İnfaz Rejimi
2.3.1. Müebbet Hapis Cezalarında
2.3.2. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezalarında
2.3.3. Türk Hukuku'nda Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfazının Özel Bir Şekli Olarak Koşullu Salıverilme
2.3.3.1. Koşullu Salıverilme Kavramı
2.3.3.2. Koşullu Salıverilmenin Hukuki Niteliği
2.3.3.3. Koşullu Salıverilmenin Şartları
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
UMUT HAKKI KAVRAMI, YORUMLANMASI VE UYGULANMASINA İLİŞKİN CEZA HUKUKU SORUNLARI
3.1. Umut Hakkı Kavramı
3.1.1. Genel Olarak
3.1.2. Ölüm Cezasının Kalkma Gerekçeleri
3.2. Umut Hakkına İlişkin Milletlerarası Düzenlemeler
3.2.1. Birleşmiş Milletler Belgelerinde
3.2.2. Avrupa Konseyi Belgelerinde
3.2.3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde
3.3. Umut Hakkının Yorumlanması ve Uygulanması
3.3.1. AİHM'nin Umut Hakkı Yorumu
3.3.2. AİHM'nin Umut Hakkı Yorumundan Çıkarılan Temel Kriterler
3.3.2.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Uygunluk
3.3.2.2. Ceza ve Tedbirlerde İndirim veya Tahliye İmkanı
3.3.2.3. Gözden Geçirme Mekanizması
3.3.3. Umut Hakkının Uygulanmasına İlişkin Ceza Hukuku Sorunları
3.3.3.1. Ceza Olmayan Müeyyideler Bakımından Umut Hakkının Uygulanması
3.3.3.2. Umut Hakkı Kapsamında Suçluların İadesi
3.3.3.3. Türk Hukuku'nda Umut Hakkıyla İlgili Yargı Kararları
SONUÇ
KAYNAKÇA