Miras hukuku sistemimizde saklı paylı mirasçıların korunmasına yönelen tenkis kurumu gerek teoride gerekse uygulamada güncelliğini korumakta, özellikle uygulamada ortaya çıkan sorunların teorik çerçevede çözümlenmesine olan ihtiyaç giderek artmaktadır. Denkleştirmeden kurtulan kazandırmaların tenkisi başlıklı doçentlik tezi olarak hazırlanan bu çalışma, TMK m. 565 b.1 kapsamında yer alan kazandırmaların gerek teoride gerekse uygulamada ortaya çıkardığı veya çıkarabileceği sorunların çözümüne katkıda bulunma amacına yöneliktir. Eserde İsviçre Medeni Kanunu'nda yapılan miras hukukuna ilişkin değişiklikler de konuyla ilgili olduğu ölçüde ele alınmış, ayrıca İsviçre Federal Mahkemesi kararlarından da yararlanılmıştır. Çalışma salt teorik çerçevede değil, konuyla ilgili uygulamada ortaya çıkan sorunlara Yargıtay tarafından verilen çözümler derlenerek ve değerlendirilerek hazırlanmıştır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
DENKLEŞTİRMEDEN KURTULAN TENKİSE TABİ KAZANDIRMALARA İLİŞKİN GENEL ESASLAR
I. TMK m. 565 b.1'İN GENEL ÖZELLİKLERİ
A. Genel Olarak
B. Hükmün Amacı
C. TMK m. 565 b. 1'e Tabi Kazandırmaların TMK m. 565' e Göre Tenkise Tabi Sağlararası Diğer Kazandırmalarla İlişki
D. Hükmün Kapsamının Belirlenmesi: Objektif ve Sübjektif Teorilerin Değerlendirilmesi
II. DENKLEŞTİRMENİN TENKİS İLE KARŞILAŞTIRILMASI
A. Genel Olarak
B. Amaç Bakımından
C. Talebin Hukuki Niteliği Bakımından
D. Kazandırmanın Hem Denkleştirmeye Hem Tenkise Konu Olamaması
E. Mirasbırakanın İradesinin Tenkis ve Denkleştirmenin Uygulanabilirliğine Etkisi
F. Denkleştirme ve Tenkiste Talep Hakkı Sahipleri
G. Talebe Muhatap Olabilecek Kişiler
H. Kazandırma ve Tasarruflar Bakımından
I. Talebin İleri Sürülebileceği Zaman Bakımından
J. Sonuçları Bakımından
İKİNCİ BÖLÜM
DENKLEŞTİRMEDEN KURTULAN KAZANDIRMANIN TENKİSE TABİ OLMA ŞARTLARI
I. DENKLEŞTİRMEYE TABİ KAZANDIRMA OLMASI
A. Genel Olarak
B. Mirasbırakanın Malvarlığını Etkileyen Bir Kazandırma Olması
C. Kazandırmanın İvazsız Olması
D. Kazandırmanın Sağlararası Nitelikte Olması
E. Kazandırmanın Miras Payına Mahsuben Yapılmış Olması
F. Kazandırmanın Kanun Gereği Denkleştirme Dışı Bırakılan Kazandırmalar Kapsamında Yer Almaması
II. KAZANDIRMANIN DENKLEŞTİRMEDEN KURTULMASI
A. Mirasbırakanın İradesiyle
B. Mirasçının Yasal Mirasçılık Sıfatını Kaybetmesiyle
III. KAZANDIRMANIN SAKLI PAYI İHLAL ETMESİ
A. Genel Olarak
B. Net Tereke Değerinin Hesaplanması
C. Kazandırmanın Net Terekeye Eklenmesi
D. Mirasçılık Sıfatını Sona Erdiren Durumların Tasarruf Nisabına Etkisi
E. Tasarruf Nisabının Aşılması Nedeniyle Saklı Payın Elde Edilememesi
F. Kazandırmanın Tenkiste Sıra Hükümlerine Göre Tenkise Tabi Olması
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DENKLEŞTİRMEDEN KURTULAN KAZANDIRMANIN TENKİSİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI
I. TENKİS DAVASI
A. Genel Olarak
B. Tenkis Davasında Davacı
C. Tenkis Davasında Davalı
D. Tenkis Davasında İspat Külfeti
E. Tenkis Davasında Süreler
F. Tenkis Defi
II. TENKİSİ ÖZELLİK TAŞIYAN BAZI KAZANDIRMALARIN TENKİSİ
A. Genel Olarak
B. Değerinde Azalma Meydana Gelmeksizin Bölünemez Malların Tenkisi
C. Kazandırma Konusunun İntifa Hakkı Olduğu ve İrat Şeklinde Yapılan Kazandırmalar
III. TENKİSE TABİ KAZANDIRMAYI ALAN LEHTARIN GERİ VERME BORCU
A. Genel Olarak
B. İyiniyetli Lehtarın Geri Verme Borcunun Kapsamı
C. Kötüniyetli Lehtarın Geri Verme Borcunun Kapsamı
SONUÇ
KAYNAKÇA