Fikri mülkiyet hukukunun doğma ve varlığını devam ettirme nedeni, zihinsel kapasitesi ve yaratıcılığını kullanarak fikri ürünler meydana getiren bireylerdir. Bütün sistem bu bireylerin haklarının en iyi şekilde korunmasını, böylelikle daha çok üretmeye teşvik edilmesini sağlayacak şekilde biçimlendirilmiştir. Ancak sistemde, konumu ve menfaatlerinin göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli aktör daha mevcuttur. Bu aktör, fikri ürünleri meydana getiren kişileri istihdam eden, böylelikle talimat verme yetkisiyle donatılmış olan işverendir. Zira günümüzde fikri ürünlerin %80'i çalışan vasfı taşıyan kişilerce, iş sözleşmesi gereği meydana getirilmektedir. Diğer bir ifadeyle, başlangıçta bağımsız hareket eden bir deha olarak görülen fikri ürün sahiplerinin pek çoğu bugün artık işe girmiştir. Hatta günümüzde yapay zeka tarafından tahtı zorlanmaktadır. Fikri ürünleri meydana getiren gerçek kişilerin yanı sıra onları istihdam edenlerin menfaatlerinin de korunma ihtiyacı, çalışanların fikri ürünleri üzerinde işverenlere hak ya da yetkiler tanıyan düzenlenmelerin yapılması sonucunu doğurmuştur. Patent hukuku, fikir ve sanat eserleri hukuku ve tasarım hukuku başta olmak üzere, fikri mülkiyet hukukunun birden fazla alanını düzenleyen kanunlarda bu konuya dair hükümler yer almıştır. Bu çalışmada ise konu fikir ve sanat eserleri hukuku bakımından ele alınmıştır.(ÖNSÖZDEN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞANLARIN ESERLERİNİ KONU ALAN DÜZENLEMELERE DAİR GENEL ÇERÇEVE
I. ÇALIŞANLARIN ESERLERİNİ KONU ALAN DÜZENLEMELERİN VARLIK SEBEPLERİ
A. Genel Olarak
B. Eser Sahipliği Olgusu ve Sonuçları
C. Sözleşme Serbestisine Getirilen Sınırlamaların Sebep Olabileceği Sorunlar
D. Ekonomik Nedenler
E. İş Mahsulleri Üzerinde Hak Sahipliği
F. Ara Sonuç
II. DÜNYADA GELİŞTİRİLEN SİSTEMLER VE UYGULAMALAR
A. Giriş
B. Anglo Sakson Ülkeleri
C. Kıta Avrupası Ülkeleri
D. Uzak Doğu Ülkeleri
E. Ülkemizde Tercih Edilen Sistem
III. KONUNUN FİKRİ MÜLKİYET HUKUKUNUN DİĞER ALANLARI İLE İLİŞKİSİ
A. Çalışan Buluşları Hakkındaki Düzenlemelerle İlişkisi
B. Çalışan Tasarımlarına Dair Düzenlemelerle İlişkisi

İKİNCİ BÖLÜM
İŞVERENİ YETKİ SAHİBİ KILAN SÖZLEŞMELERİN ÖZELLİKLERİ
I. GİRİŞ
II. İŞVERENİ YETKİ SAHİBİ KILAN SÖZLEŞMELER
A. İşvereni Yetki Sahibi Kılan Sözleşmelerin Tespiti
B. İş Sözleşmesi Kavramı
C. İş Sözleşmesinin Kurulması ve Unsurları
D. Bağımlılık Unsurunun Varlığının Tespiti
III. DİĞER İŞ GÖRME SÖZLEŞMELERİNİN FARKLARI VE DOĞURDUĞU SONUÇLAR
A. Eser Sözleşmesi ve Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Doğurduğu Sonuçlar
B. Vekalet Sözleşmesi
C. Yayım Sözleşmesi
IV. SÖZLEŞMENİN TARAFLARI
A. Çalışan
B. İşveren
C. Çalışan Eserlerine Dair Hükmün Tüzel kişilerin Uzuvlarına Uygulanması

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İŞVERENİN ÜZERİNDE YETKİ SAHİBİ OLABİLECEĞİ ESERLER
I. GİRİŞ
II. HÜKMÜN KAPSAMINA GİREN ESER TÜRLERİ
III. İŞİN GÖRÜLMESİ SIRASINDA MEYDANA GETİRİLEN ESERLERİN TASNİFİ
A. Giriş
B. Hizmet Eserleri
C. Serbest Eserler
D. Büyük Ölçüde İşletmenin Deneyim ve Çalışmalarına Dayanılarak Yapılan Eserlerin Durumu
IV. FİKRİ MÜLKİYET HUKUKUNUN BİRDEN FAZLA ALANINDA KORUNABİLEN FİKRİ ÜRÜNLERİN DURUMU
A. Giriş
B. Bilgisayar Programları ve Bilgisayar Uygulamalı Buluşlar
C. Tasarımlar
V. ESERİN İŞİN GÖRÜLMESİ SIRASINDA YAPILMASI KOŞULU
A. Genel Olarak
B. İş Görme Borcunun Kapsamının Tespitine Dair Esaslar
C. Eserin Yapıldığı Yer ve Zamanın Dikkate Alınmaması
D. İşverenin Yönetim Hakkının Etkisi
VI. TARAFLARCA HÜKMÜN AKSİNİN KARARLAŞTIRILMASI
A. Giriş
B. Sözleşmenin Yapılma Zamanı
C. Sözleşmenin Şekli
D. Sözleşmenin İçeriği
VII. İŞİN MAHİYETİNDEN HÜKMÜN AKSİNİN ANLAŞILDIĞI HALLER
A. Giriş
B. Türk Hukukunda Konunun Ele Alınışı
C. Alman Hukukunda Yapılan Değerlendirmeler
D. Sonuç ve Değerlendirme
E. Öğretim Elemanlarının Eserleri

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇALIŞAN VE İŞVERENİN HAKLARININ KAPSAMI
I. GİRİŞ
II. HAKLARIN ÇALIŞAN VE İŞVEREN ARASINDA DAĞILIMI
A. Hükümdeki Haklar İfadesinin Anlamı
B. Mali Haklar
C. Manevi Haklar
D. Diğer Haklar
III. HAKLARI KULLANMA YETKİSİNİN ANLAMI VE İKTİSAP ANI
A. Hakları Kullanma Yetkisinin Hukuki Niteliği
B. Hakları Kullanma Yetkisinin İşveren Tarafından İktisap Anı
C. Hakları Kullanma Yetkisinin Süresi
D. Çalışanın Cayma Hakkını Kullanıp Kullanamayacağı Sorunu
IV. ÇALIŞANIN BEDEL TALEPLERİ
A. Giriş
B. Fikri Mülkiyet Hukukunun Diğer Alanlarındaki Düzenlemeler
C. Patent Hukukunda Bedel Ödenmesinin Kararlaştırılmış Olmasının Nedeni
D. Fikir ve Sanat Eserleri Hukukundaki Yaklaşımlar
SONUÇ

KAYNAKÇA