Dış dünya ile iletişim kurma, tutuklu ve hükümlülerin haberleşmeye saygı hakkı başta olmak üzere statüleri ile bağdaşabilen pek çok temel hak ve hürriyete referans yapmaktadır. Bazı temel hakların ön koşulu olmakla birlikte dış dünya ile iletişim, işkence yasağı ve mahpusların rehabilitasyonu ile hapishanelerin normalleştirilmesi ilkesi bakımından da bir güvence teşkil etmektedir. Peki gerçekten durum Avrupa Konseyi'ne üye ülkelerde ve Türkiye'de böyle mi? Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları, Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesi raporları ve Bakanlar Komitesi ile Parlamenter Meclis'in Avrupa hapishane politikasındaki işlevleri nedir? Nelson Mandela Kuralları, Avrupa Hapishane Kuralları gibi soft law belgeler Avrupa hapishane politikasında etkili midir? Türk Anayasa Mahkemesi mahpusların dış dünya ile iletişimlerine yönelik müdahalelerde ölçülülük incelemesini nasıl yapmaktadır? Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu'nun ceza infaz kurumlarına düzenlediği izleme ziyaretleri, Kurum'un kurul kararları, Kamu Denetçiliği Kurumu tavsiye kararları ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu'nun çeşitli raporlarının yargısal mekanizmadaki rolü nedir?
Bu ve benzeri sorular etrafında şekillenen çalışma Türk hukukunda yeterince çalışılmayan penoloji ve uluslararası insan hakları hukuku disiplinlerini bir araya getirmeyi amaçlamakla beraber tutuklu ve hükümlülerin dış dünya ile iletişim kurma hak ve olanaklarının anayasal bir analizini içermektedir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÖZGÜRLÜĞÜNDEN YOKSUN BIRAKILAN KİŞİLERİN KORUNMASI
I. İnsancıl Hukuk'tan Birleşmiş Milletler'e Tarihsel Gelişim
II. Avrupa İnsan Hakları Hukuku
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
1. Mahpus Haklarının Gelişimi
2. Golder Davası ve İçkin Sınırlamalar Doktrini
B. Avrupa İşkencenin Önlenmesi Sözleşmesi
1. Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesi
C. Avrupa Konseyi Organları
1. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi
2. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
3. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği
III. Türkiye ve Ulusal Önleme Mekanizması
İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN DIŞ DÜNYA İLE İLETİŞİM KURMA HAKKI
I. Özel Yaşamın Korunması Hakkı Bağlamında İletişim Kurma
II. Tutuklu ve Hükümlülerin Dış Dünya ile İletişim Kurma Hakkı
A. Hakkın Kapsamı ve Önemi
B. Dış Dünya ile İletişim Kurmayı Etkileyen Faktörler
1. Rejim Olanakları
2. Tutulma Koşulları
C. Kötü Muameleye Karşı Usuli Güvenceler: Gözaltında Dış Dünya ile İletişim
1. Avukata Erişim Hakkı
2. Doktora Erişim Hakkı
3. Gözaltına Alındığını Bildirme Hakkı
4. Bilgilendirilme Hakkı
5. Tercüman Hakkı
6. Usuli Güvencelerden Ayrıksı Uygulama: Incommunicado Gözaltı
D. Bazı Hakların Ön Koşulu Olarak Dış Dünya ile İletişim
1. Adil Yargılanma Hakkı
2. Haberleşmeye Saygı Hakkı
3. Aile Yaşamına Saygı Hakkı
4. Özel Yaşama Saygı Hakkı
5. Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü
6. İfade Hürriyeti
7. Oy Hakkı
8. Evlenme ve Aile Kurma Hakkı
9. Eğitim Hakkı
E. Mahpusların Rehabilitasyonu ve Hapishanelerin Normalleştirilmesi İlkesi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KIRILGAN GRUPLARIN VE ÇEŞİTLİ MAHPUS KATEGORİLERİNİN DIŞ DÜNYA İLE İLETİŞİMİ
I. Kırılgan Grupların Dış Dünya İle İletişimi
A. Kadınlar
B. Çocuklar
1. Özgürlüğünden Yoksun Bırakılan Ebeveynlerin Çocukları
2. Özgürlüğünden Yoksun Bırakılan Çocuklar
C. Yabancı Uyruklular
D. LGBTIQ Bireyler
E. Yaşlılar ve Ağır Hastalar
F. Engelli Bireyler
II. Çeşitli Mahpus Kategorilerinin Dış Dünya İle İletişimi
A. Tutuklular
B. Ömür Boyu veya Diğer Uzun Süreli Hürriyeti Bağlayıcı Ceza Alan Mahpuslar
C. Yüksek Güvenlikli veya Özel Bir Rejim Altında Yönetilen Hapishanelerde Tutulan Mahpuslar ve Tehlikeli Suçlular
D. Elektronik İzleme ve Ev Hapsinde Kalan Mahpuslar
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN DIŞ DÜNYA İLE İLETİŞİM KURMA HAKKININ SINIRLANDIRILMASI REJİMİ VE ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ
I. Ölçülülük İlkesine Kısa Bir Bakış
II. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
A. Hukukilik
B. Meşru Amaç
C. Demokratik Toplumda Gereklilik
D. Ulusal Makamların Yükümlülükleri
III. Türk Hukuku
A. Kanunilik
B. Meşru Amaç
C. Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri ve Ölçülülük
1. Gerekçelerin Yeterli ve İlgili Olması
2. Tedbirin Süresi ve İkinci Bir Değerlendirme Olanağı
D. Olağanüstü Yönetim Usullerinin Uygulandığı Dönemler
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
I. Avrupa İnsan Hakları Hukuku
II. Türk Hukuku
APPENDIX
DRAFT PROTOCOL TO THE EUROPEAN CONVENTION ON HUMAN RIGHTS SECURING CERTAIN ADDITIONAL RIGHTS TO PERSONS DEPRIVED OF THEIR LIBERTY
KAYNAKÇA
KRONOLOJİK İNSAN HAKLARI BELGELERİ