Ortak velayet; çocuk, anne ve baba üçlüsü var olduğu sürece var olan bir kavramdır. Bu bağlamda ortak velayet kavramı, hem evlilik birliği kurulmadan önce hem evlilik birliğinin askıya alındığı ayrılık halinde hem de evlilik birliği sona erdiğinde gündeme gelebilecektir. Ancak konumuz gereği çalışma boyunca esas incelenecek olan ortak velayet, boşanma sonrası ortak velayettir. Konumuzun belirlenmesinde, Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 20.02.2017, E. 2016/15771 K. 2017/1737 kararı ile ortak velayetin Türkiye'de de uygulanmaya başlanacağı ve bununla uyumlu bir yasanın olmaması hususları etkili olmuştur.
Çalışmamızda ortak velayet uygulamasının faydalı yönleri aktarıldığı gibi meydana getirebileceği sakıncalar ve uygulamasında yaşanabilecek zorluklardan da bahsedilmektedir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun velayetin kullanılmasına ilişkin hükümlerinin ortak velayetle uyumlu olarak revize edilmesine yönelik yasa değişikliği hakkında birtakım önerilerde bulunulmaktadır.(ÖNSÖZDEN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
VELAYET KAVRAMININ ZAMAN İÇERİSİNDEKİ DÖNÜŞÜMÜ VE ORTAK VELAYETİN ORTAYA ÇIKIŞI
I. Velayetin Tarihsel Gelişimi
A. Genel Bilgi
B. Roma Hukukunda Velayet
C. Cermen Hukukunda Velayet
D. Türk Medeni Kanunu Öncesinde Velayet
II. Velayet Kavramının Dönüşümü ve Ortak Velayet Kavramı
A. Velayet Kavramının Dönüşümü
B. Ortak Velayet
C. Boşanma Sonrasında Velayetin Kullanılması ve Ortak Velayet
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI BELGELERDE ORTAK VELAYET
I. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinde Ortak Velayet
A. Genel Bilgi
B. Çocuklar Arasında Ayrım Gözetmeme İlkesi
C. Çocuğun Yüksek Yararının Gözetilmesi İlkesi
D. Çocuğun Anne ve Babası ile Yaşama Hakkı
E. Çocuğun Görüşünün Alınması İlkesi
II. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin 84(4) Sayılı Tavsiye Kararı Bağlamında Ortak Velayet
III. AİHS Ek 7 Nolu Protokol Bağlamında Ortak Velayet
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MUKAYESELİ HUKUKTA VE TÜRK HUKUKUNDA ORTAK VELAYETE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. Mukayeseli Hukukta Ortak Velayet
A. Alman Hukukunda Ortak Velayet
B. İsviçre Hukukunda Ortak Velayet
C. Hollanda Hukukunda Ortak Velayet
D. Avustralya Hukukunda Ortak Velayet
E. Amerika Birleşik Devletleri Hukukunda Ortak Velayet
II. Türk Hukukunda Ortak Velayet
A. Evli Olmayan Çiftler Arasında Velayetin Kullanılması ve Ortak Velayet
B. Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi veya Ayrılık Halinde Velayetin Kullanılması ve Ortak Velayet
C. Boşanmada Velayetin Kullanılması ve Ortak Velayet
İKİNCİ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
KANUNLAR İHTİLAFINDA ORTAK VELAYET
I. 1961 Tarihli Lahey Sözleşmesi Bakımından Ortak Velayete Uygulanacak Hukuk
A. Sözleşmenin Uygulama Alanı
B. Sözleşme Gereğince Ortak Velayete Uygulanacak Hukuk
II. 1996 Tarihli Lahey Sözleşmesi Gereğince Ortak Velayete Uygulanacak Hukuk
A. Sözleşmenin Uygulama Alanı
B. Sözleşme Gereğince Ortak Velayete Uygulanacak Hukuk
III. Kanunlar İhtilafı Kuralları Gereğince Ortak Velayete Uygulanacak Hukuk
IV. Ortak Velayete Uygulanacak Hukukta Kamu Düzeni Etkisi
İKİNCİ BÖLÜM
YABANCI MAHKEMELER TARAFINDAN VERİLEN ORTAK VELAYET İLAMLARININ TANINMASI VE TENFİZİ
I. 1996 Tarihli Lahey Sözleşmesi Gereğince Ortak Velayet Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
A. Genel Bilgi
B. Sözleşme Gereğince Ortak Velayet Kararlarının Tanınması
C. Sözleşme Gereğince Ortak Velayet Kararlarının Tenfizi
II. 1980 Tarihli Lüksemburg Sözleşmesi Gereğince Ortak Velayete İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi
A. Sözleşmenin Uygulama Alanı
B. Sözleşme Hükümlerine Göre Ortak Velayete İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi
C. Sözleşme Hükümlerine Göre Ortak Velayete İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizinde İzlenmesi Gereken Usul
III. 1980 Tarihli Lahey Sözleşmesinin Ortak Velayet Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Bakımından Önemi
IV. Brüksel II-A Tüzüğü Kapsamında Tanıma ve Tenfiz
A. Genel Bilgi
B. Tüzük Hükümleri Uyarınca Tanıma ve Tenfiz
V. Türk Milletlerarası Usul Hukukunda Tanıma ve Tenfiz
A. Genel Bilgi 108
B. 5718 sayılı MÖHUK Hükümlerine Göre Velayet Kararlarının Tenfizi İçin Aranan Şartlar
VI. Yabancı Ortak Velayet Kararlarının Tenfizinde Kamu Düzeni Etkisi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ORTAK VELAYETE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA TÜRK MAHKEMELERİNİN MİLLETLERARASI YETKİS
I. Türk Mahkemelerinin Genel Olarak Milletlerarası Yetkisi
II. Türk Milletlerarası Usul Hukukuna Göre Velayet Uyuşmazlıklarında Yetki
A. 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi Kapsamında Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
B. 1996 Tarihli Lahey Sözleşmesi Gereğince Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
SONUÇ
KAYNAKÇA