Elinizdeki çalışmada kişilik hakkı ihlalinden doğan vekaletsiz işgörmenin hukuki niteliği, şartları, tarafları ve sonuçları irdelenmiş, kişilik hakkının ihlali halinde ileri sürülebilecek diğer talepler ile arasındaki ilişki ortaya konmuştur. Tezin konusu kişilik hakkı ihlalinden doğan vekaletsiz işgörme ile sınırlı olmakla beraber, tezde kişilik hakkının korunması ve gerçek olmayan vekaletsiz işgörme ile ilgili genel esaslar ve teorik alt yapı her açıdan göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca ulaşılan kanıların pratik yaşamda değer taşımasına gayret edilerek, yer verilen bilgiler ve ileri sürülen görüşler çeşitli kurgusal olaylar ışığında örneklendirilmiştir.(ÖNSÖZDEN) İÇİNDEKİLER GİRİŞ I. GENEL OLARAK ÇALIŞMANIN ÖNEMİ, AMACI VE KONUNUN SINIRLANDIRILMASI II. İSVİÇRE VE TÜRK MEDENİ KANUNLARINDAKİ KONUYA İLİŞKİN KANUNİ DÜZENLEMELER A. İsviçre Medeni Kanunu'ndaki Düzenleme B. Türk Medeni Kanunu'ndaki Düzenleme III. TERMİNOLOJİ A. Kişilik Hakkı Açısından 1. Kişilik Hakkı Kavramına İlişkin Terminoloji 2. Kişilik Hakkı İhlaline Yol Açan Davranışa İlişkin Terminoloji 3. Kişilik Hakkını Koruma Yollarına İlişkin Terminoloji B. Vekaletsiz İşgörme Açısından 1. Vekaletsiz İşgörme Türlerine İlişkin Terminoloji 2. Kazanç Talebine İlişkin Terminoloji IV. ÇALIŞMA PLANI BİRİNCİ BÖLÜM KİŞİLİK HAKKI İHLALİNDEN DOĞAN VEKALETSİZ İŞGÖRMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ, ŞARTLARI VE TARAFLARI I. GENEL BAKIŞ II. TANIM III. AMAÇ VE İŞLEV A. Kişilik Hakkı İhlalinden Doğan Talepleri Tamamlama ve Artırma B. Adaleti Gerçekleştirme ve Hakkaniyeti Sağlama C. Önleme D. Cezalandırma Amaç ve İşlevinin Olup Olmadığı Sorunu IV. HUKUKİ NİTELİK A. Kişilik Hakkını Koruma Yollarından Biri Olması 1. Adli Koruma Niteliği 2. Genel Koruma Niteliği 3. Hukuka Aykırı Fiil ile Yapılan Saldırılara Karşı Koruma Niteliği B. Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörmenin Özel Görünüm Biçimi Olması C. Bağımsız Borç Kaynağı Olması D. Tali Olarak Nitelendirilememesi V. ŞARTLAR A. Kişilik Hakkının İhlali Yolu ile İşgörme 1. Kişilik Hakkının Bulunması 2. Kişilik Hakkının İhlal Edilmesi 3. Kişilik Hakkı İhlalinin İşgörme Niteliğinde Olması B. Kişilik Hakkının İhlali Yolu ile Kazanç Elde Edilmesi 1. Kazanç Elde Edilmesi 2. Kazancın Kişilik Hakkını İhlal Edenin Ya Da Üçüncü Bir Kişinin Menfaatine Elde Edilmesi 3. Kişilik Hakkının İhlali Yolu ile Kazanç Elde Edilmesi Örnekleri C. Hukuka Aykırılık 1. Türk Borçlar Kanunu'nun 530. Maddesi Anlamında Hukuka Aykırılık Şartı 2. Kişilik Hakkı İhlalinden Doğan Vekaletsiz İşgörme Bakımından Hukuka Aykırılık Şartı D. Kişilik Hakkı İhlali ile Kazanç Arasında Nedensellik Bağı E. Kusurun Bir Şart Olarak Aranıp Aranmayacağı Sorunu 1. Doktrinde ve Yargı Kararlarında Kusur Sorunu 2. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kişisel Kanaat VI. TARAFLAR A. İşgören: Başkasının Kişilik Hakkını İhlal Eden Kişi 1. Kişilik Hakkını İhlal Eden 2. Kazancın Verilmesinden Birden Fazla Kişinin Sorumlu Olması B. İşsahibi: Kişilik Hakkı İhlal Edilen Kişi 1. Gerçek Kişiler 2. Tüzel Kişiler 3. Birden Fazla İşsahibine Ait Ortak Menfaat Alanına El Atılması: Aynı Anda Birden Fazla Kişinin Kişilik Hakkı İhlal Edilerek Kazanç Elde Edilmesi İKİNCİ BÖLÜM KİŞİLİK HAKKI İHLALİNDEN DOĞAN VEKALETSİZ İŞGÖRMENİN SONUÇLARI I. GENEL BAKIŞ II. MADDİ HUKUKA İLİŞKİN SONUÇLAR A. İşsahibi Olarak Kişilik Hakkı İhlal Edilen Kişinin Hakları 1. Bilgi Alma Hakkı 2. İşin Görülmesi Sırasında Gerekli Özenin Gösterilmemesinden Doğan Zararı Talep Hakkı 3. Kazancı Talep Hakkı 4. Uygun Bulma Hakkı B. İşgören Olarak Kişilik Hakkını İhlal Eden Kişinin Hakları 1. Ön Şart: Kişilik Hakkı İhlal Edilenin Kazancın Verilmesi Talebinde Bulunması 2. Masraf Talebi 3. Borçtan Kurtarılma Talebi 4. Zarar Tazmini Talebi 5. Ücret Talebi 6. Hapis Hakkına Dayalı Talebi 7. Ayırma Hakkına Dayalı Talebi C. Zamanaşımı 1. Genel Olarak 2. Zamanaşımına İlişkin Ortaya Konan Görüşler ve Kişisel Kanaat III. USUL HUKUKUNA İLİŞKİN SONUÇLAR A. Davanın Konusu B. Davanın Hukuki Niteliği 1. Kişisel (Şahsi) Dava Niteliği 2. Malvarlığı Haklarına İlişkin Dava Niteliği 3. Eda Davası Niteliği 4. Belirsiz Alacak Davasına Konu Olması C. Taraf Sıfatı 1. Genel Olarak Sıfat Kavramı 2. Davacı Yönünden Taraf Sıfatı 3. Davalı Yönünden Taraf Sıfatı D. Dava Açma ve Davalı Olma Ehliyeti 1. Genel Olarak Dava Ehliyeti Kavramı 2. Gerçek Kişiler 3. Tüzel Kişiler E. Asli Müdahale Yolu ile İleri Sürülmesi F. İspat 1. Kazanç Açısından 2. Nedensellik Bağı Açısından G. Görevli ve Yetkili Mahkeme 1. Görevli Mahkeme 2. Yetkili Mahkeme H. Taleple Bağlı Olunması ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KİŞİLİK HAKKI İHLALİNDEN DOĞAN VEKALETSİZ İŞGÖRMENİN KİŞİLİK HAKKININ İHLALİ HALİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEK DİĞER TALEPLER İLE ARASINDAKİ İLİŞKİ I. GENEL BAKIŞ II. KİŞİLİK HAKKI İHLALİNDEN DOĞAN SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEYE DAYALI TALEPLER İLE KARŞILAŞTIRILMASI A. Genel Olarak B. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 1. Amaçları Açısından 2. Şartları Açısından 3. Ehliyet Açısından 4. Talebin Kapsamı Açısından 5. Zamanaşımı Açısından C. Talepler Arasındaki İlişki III. KİŞİLİK HAKKI İHLALİNDEN DOĞAN HAKSIZ FİİLE DAYALI TALEPLER İLE KARŞILAŞTIRILMASI A. Genel Olarak B. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 1. Amaçları Açısından 2. Şartları Açısından 3. Ehliyet Açısından 4. Talebin Kapsamı Açısından 5. Zamanaşımı Açısından C. Talepler Arasındaki İlişki 1. Manevi Tazminat Talebi ile Arasındaki İlişki 2. Maddi Tazminat Talebi ile Arasındaki İlişki IV. KİŞİLİK HAKKI İHLALİNDEN DOĞAN SÖZLEŞMEYE AYKIRILIĞA DAYALI TALEPLER İLE KARŞILAŞTIRILMASI A. Genel Olarak B. Kişilik Hakkı İhlalinden Doğan Sözleşmeye Aykırılık Halinde Elde Edilen Kazancın Talep Edilmesinin Hukuki Dayanağı C. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 1. Amaçları Açısından 2. Şartları Açısından 3. Ehliyet Açısından 4. Talebin Kapsamı Açısından 5. Zamanaşımı Açısından D. Talepler Arasındaki İlişki V. KORUYUCU DAVALAR İLE KARŞILAŞTIRILMASI A. Genel Olarak B. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 1. Amaçları Açısından 2. Şartları Açısından 3. Talebin Kapsamı Açısından 4. Zamanaşımı Açısından 5. Miras Yolu ile Geçmesi Açısından C. Talepler Arasındaki İlişki 1. Saldırının Önlenmesi Davası ve Gerçek Olmayan Vekaletsiz İşgörme 2. Saldırının Durdurulması Davası ve Gerçek Olmayan Vekaletsiz İşgörme 3. Saldırının Hukuka Aykırılığının Tespiti Davası ve Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörme VI. HAKSIZ REKABETE DAYALI KAZANÇ TALEBİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI A. Genel Olarak B. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 1. Amaçları Açısından 2. Şartları Açısından 3. Davacı Sıfatı Açısından 4. Zamanaşımı Açısından C. Uygulanma Alanı ve Talepler Arasındaki İlişki VII. FİKRİ VE SINAİ HAK İHLALİNE DAYALI KAZANÇ TALEBİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI A. Eser Üzerindeki Fikri Hakkın İhlali Halinde 1. Genel Olarak 2. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 3. Uygulanma Alanı ve Talepler Arasındaki İlişki B. Patent, Endüstriyel Tasarım ve Marka Üzerindeki Sınaî Hakkın İhlali Halinde 1. Genel Olarak 2. Talepler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 3. Uygulanma Alanı ve Talepler Arasındaki İlişki SONUÇ KAYNAKÇA